Tüketiciler ne yapabilir?

Yeni yılın en çok tartışılan konu başlıklarından birisi, 'elektrik fiyatları ve faturalar' oldu. 1 Ocak 2022 itibariyle uygulamaya konulan elektrik fiyatlarındaki artık (Yaklaşık yüzde 50 ike yüzde 130 arası) elektrik faturalarını şişirdi. Fiyat artışları; Ocak ayı elektrik faturalarında kısmen ve ve şubat faturalarında da net olarak görüldü. Tabi yaklışık 48 milyon elektrik abonesini ilgilendiren bir durum olunca da, ister istemez kamuoyunda en çok konuşulan konu başığı oldu, elektrik faturaları.
 

Dünyada enerji fiyatları

Öncelikle belirtmekte fayda var, dünyada enerji maliyet ve fiyatları, anormal rakamlarda arttI ve artmaya devam ediyor. Başta Avrupa olmak üzere gelişmiş ülkeler, vatandaşlarını yüksek fiyat artışı-zam baskısından korumak için değişik kararlar alıp uygulamaya koydu. Türkiye'de de Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı'nın açıklamaladığı rakamlara göre yaklaşak 100 milyar liralık bir destek söz konusu, doğal gaz ve elektrik faturalarına. Yine de uluslararası piyasalardaki yüksek enerji fiyatları, ister istemez kontrollü de olsa Türkiye'de tüketicilerin sanayicilerin, esnafın fatuarasına zam olarak yansıdı (Ki, petrol fiyatları 105 dolar rakamlarına çıktı. Artışların devam etmesi yüksek ihtimal). 
 

Türkiye'de enerji fiyatları

Türkiye'ye ye dönersek; petrolde fiyatlar uluslararası piyasalarla çok yakın ilişki içerisinde. Ve petrol fiyatlarındaki artış-azalışlar, anında iç pazarda benzin, motorin, LPG otogaz gibi akaryakıt ürünlerine yansıyor. 
Ancak, elektrik ve doğal gaz da durum biraz farklı. Çünkü, elektrik ve doğal gaz piyasalarında kısa-uzun süreli kontratlarla alım-satımlı işlemler daha ağırlıkta. Ayrıca iç pazarda elektrik için EPDK'nın (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) 3'er aylık dönemler halinde tarife açıklaması söz konusu. Yine doğal gaz da da BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ) aylık dönemler halinde doğal gaz birim fiyatlarını açıklıyor. Bu şekilde de enerji piyasalarındaki uluslararası hareketlilik, elektrik ve doğal gaza daha uzun bir dönemde yansırken; petrolde ise anlık yansıma söz konusu. Her iki durumda da Türkiye'de Enerji Yönetimi ve tüketicilerin birim fiyatlara 'Hem petrol ve hemde elektrik-doğal gaz için' fazla bir müdahalesi (Vergi, Döviz kuru vb hariç) söz konusu değil. Çünkü, petrol ve doğal gazın tamamı yurtdışından ithal ediliyor. Bu nedenle de yurtdışı piyasalardaki fiyat hareketliliği anında iç piyasalara yansıyor.
Elektrik, doğrudan yurtdışından alınmıyor gözükse de aslında durum petrol ve doğal gaz benziyor. Çünkü, elektrik üretiminde kullanılan doğal gaz ve kömürün büyük bölümü yurtdışından ithalat yoluyla karşılanıyor
 

Tüketici ne yapabilir

Tüketicilerin, doğrudan enerji birim fiyatlarına etki etmesi söz konusu değil. Ancak, tüketim aşamasında TASARRUF ederek fiyatlara dolaylı etkisi olabilir; daha az fatura ödeyerek. Bunun içinde; hem elektrik, hem doğal gaz ve hemde petrolde tasarruf çok önemli. O kadar ki; son dönemlerde akaryakıt-doğal gaz ve elektrik şirketleri bile tüketicilere, son derece faydalı ve pratik tasarruf önerileri yapıyor (Bunun için enerji şirketlerinin web sayfalarına, sosyal medya hesaplarına bakmak yeterli). Sadece bunlar takip edilse, enerji giserlerini-maliyetlerini 'bireysel ve kurumsal anlamda' azaltmak mümkün.

Evet, bir çözümde tasarruf.