Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın anlatımıyla Türkiye, ABD ile, 43 milyar dolarlık (toplam 143 milyar metreküp) doğal gaz (LNG) alım anlaşması yaptı. Anlaşma, Türkiye doğal gaz ihtiyacının karşılanması, yani arz güvenliği için yapıldı.
İLK DOĞAL GAZ KULLANIMI
Türkiye ilk doğal gaz kullanımına, 1986’lı yıllarda başladı. İlk zamanlar doğal gaz; İstanbul, Ankara gibi büyükşehirlerde yaşanan hava kirliliğini önleme amaçlı kullanıldı. Sonraları, olumlu katkıya paralel diğer hava kirliliği yaşanan illerde; doğal gaz kullanmaya başladı. Ancak; 2000’li yıllardan sonra ise doğal gaz Türkiye’de, bir ‘konfor ürün’ olarak tüketilir oldu. Bugün itibariyle, doğudan batıya, kuzeyden güneye Türkiye’nin tamamında doğalgaz tüketiliyor; elektrikten ısınmaya kadar.
ANLAŞMALAR NEDEN ÖNEMLİ?
Doğal gaz, Türkiye için vazgeçilmez bir enerji ürünü. 20 milyonu aşkın doğal gaz abonesi var. Doğal gaz şebeke uzunluğu 200 bin km’yi (kilometreyi) aştı. Yıllık doğal gaz tüketimi 50-60 milyar metreküp arası değişiyor (kış şartlarına göre). Ve tüketilen doğal gazın tamama yakını yurtdışından ithalat yoluyla karşılanıyor (boru gazı ya da LNG olarak). Doğal gazın yaygınlaşması nedeniyle de artık yeni binalara soba (baca) sistemleri de kurulmuyor. Sanayide tesislerde doğal gaz yakıtlı inşa ediliyor. Hayatın içine bu kadar girmiş doğalgazdan geri dönüş mümkün değil (en azından kısa zamanda). Ülkenin tamama yakını yeraltı doğal gaz boru hatları ile döşenmiş. Binlerce tesis, milyonlarca ev, kombi, kazan doğal gaz sistemlerini kurmuş (bu; doğru-yanlış, ayrı bir konu). Bundan sonrası ise, doğal gazın kesintisiz tüketime sunulması. Bunun içinde yapılması gereken iş, yeni doğal gaz anlaşmaları (Gelecek, tüketim projeksiyonlarını da dikkate alarak).
KESİNTİSİZ DOĞAL GAZ ŞART
Halen Türkiye en fazla doğal gazı, komşuları Rusya ve İran’dan alıyor (Boru hatları ile). Ancak, bu anlaşmalar yıllar önce yapılmış. Anlaşmalar; Ya son erdi, ya da sona ermek üzere. Bu nedenle de, yeni gaz alım anlaşmalarının yapılması gerekiyor; kesintisiz doğal gaz için. Aslında yeni anlaşmalar içinde Rusya ve İran, en avantajlı kaynak ülkeler olarak öne çıkıyor. Fakat, her iki ülkede dünya ile çok ciddi siyasi ve ekonomik krizler yaşıyor (Savaş, ambargolar vb). Bu nedenle, bu iki ülkenin dünya ile ilişkileri normale dönmedikçe yeni doğal gaz anlaşmalarının yapılması çok mantıklı gözükmüyor. Tabii ve mutlaka da, ihtiyacı karşılamak içinde yeni doğal gaz kaynakları bulmak gerekiyor. İşte, tam bu nokta da ABD ile yapılan doğal gaz anlaşmaları (LNG) öne çıkıyor. Gaz arz güvenliği açısından önemli bir adım. Benzer anlaşmaların; diğer kaynak ülkelerle de yapılması gerekiyor, mevcut ve gelecek gaz arzının sorunsuz karşılanması için.
YENİ DOĞAL GAZ ANLAŞMALARI
Yeni doğal gaz anlaşmaları; ucuz-pahalı, yakın-uzak vb eleştirilebilir. Doğru olan tek başlık ise; Türkiye artık doğal gazdan vazgeçemez. Atabileceği tek adım, kesintisiz gaz arzını sağlamak için yeni anlaşmalar yapmak. Çünkü, bizde gaz yok.
Burada, Karadeniz’de çıkarılan doğal gaz önemli. Ancak, ihtiyacı karşılamanın çok uzağında. Bu nedenle de Türkiye, yeter miktarda yerli doğal gaza ulaşıncaya kadar doğal gaz anlaşmalarını yapacak. Çünkü, ülkenin tamamı doğal gaz borularıyla döşenmiş. Ve bu borularında gazla dolması gerekiyor.
Gerçekçi olmak lazım. Doğal gaz anlaşmaları, gerekli ve önemli.
Yorumlar
Kalan Karakter: