2022 yılı; elektrik, doğal gaz, akaryakıt ve LPG için çok hareketli başladı. Ve bu hareketlilik halen de devam ediyor. Aslında, piyasalar akaryakıt (benzin, motorin) ve LPG için bu hareketliliğe alışık. Çünkü ham petrol fiyatlarındaki iniş çıkışlar; eskiden beri anında istasyonlarda akaryakıta, zam ya da inirim olarak yansıyor.
Ancak, elektrik ve doğal gaz sektör bu hareketliliğe pek alışık değil. Niye mi?
Elektrik ve doğal gaz tarifeleri yani birim fiyatları, düzenlemeye tabi. Ve dönemler halinde açıklanır, birim fiyatlar. Kamu otoritesi ve enerji piyasaları düzenleyicisi EPDK, elektrik birim fiyatlarını 3'er aylık dönemler halinde açıklıyor ve yürülüğe girer tarifeler. Elektrik tarife dönemleri ise, 1 Ocak, 1 Nisan, 1 Temmuz, 1 Ekim olarak belirlendi (Yılda 4 tarife dönemi var).
Doğal gazda ise tarife dönemi aylıklar halinde belirlenmiş. Kamu şirketi BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), mevzuat gereği girdi maliyetlerindeki değişimlere göre (Petrol, doğal gaz, enflasyon, döviz kuru vb girdi maliyetleri) her ayın 1'inde doğal gaz birim fiyatlarını açıklar (Doğal gaz dağıtım şirketleri için). Doğal gazda tarife dönemi ve açıklamaları düzenli olarak devam etmesine karşın, yeni yılda elektrik tarifeleri ve dönemi biraz karıştı.
Her ay elektrik tarifesi açıklandı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 1 Ocak 2022 tarihi itibariyle geçerli olacak yılın 1. Tarife Dönemi elektrik birim fiyatlarını açıkladı. Ve fiyatlar, ocak ayı itibariyle yürülüğe girdi. EPDK, bu yıl tarifelerde değişikliğe giderek ilkkez Kademeli Tarife sistemini uygulamaya koydu. Yeni sistemle, konut aboneleri 150 kWh (Kilowatsaat) altı tüketimlerinde (Günlük 5 kWh tüketim) elektriği düşük tarifeden tüketecekler. Ancak aylık tüketim limitinin düşük olması, abonelerin eleştirilerine neden oldu. Ve bu sefer, EPDK 1 Şubat'ta yeni tarifeyi açıkladı. Ve aylık tüketim limitini, düşük kademe için 210 kWh'ye çıkardı (Günlük 7 kWh tüketim). Fakat ve özellikle 1 Ocak itibariyle elektrik fiyatlarına yapılan yaklaşık yüzde 50 ile yüzde 130 arası zamlar, hem konut ve özellikle de esnaf-ticarethane abonelerinin tepkilerine neden oldu. Bu seferde EPDK, ikinci bir düzenleme yaparak 1 Mart itibariyle geçerli olacak şekilde yeni elektrik tarifelerini açıkladı. Son tarifede konutlar için düşük kademe limiti 240 kWh'ye çıkarıldı (Günlük 8 kWh tüketim). Ve de EPDK ayrıca, ticarethane aboneleri içinde düşük kademeli tarife uygulaması başlattı (Günlük 30 kWh ve aylık 900 kWh tüketim). Bu tarife açıklamalarıtla EPDK, 2022'nin ilk 3 ayında her ay başı elektrik tarifesi açıklamış oldu.
Yeni elektrik ve doğal gaz fiyatları ne zaman açıklanacak?
EPDK ve BOTAŞ; 1 Nisan'da ise normal tarife dönemi gereği yeni elektrik ve doğal gaz fiyatlarını yani tarifeleri açıklayacak. BOTAŞ, 1-30 Nisan tarihleri geçerli olacak doğal gaz birim fiyatlarını uygulamaya koyacak.EPDK ise, 1 Nisan 30 Haziran 2022 tarihleri arası geçerli olacak normal 'normal tarife dönemi' elektrik birim fiyatlarını açıklayacak. Böylece de EPDK, ilkkez bir tarife döneminde her ay elektrik fiyatı açıklamış olacak.
Enerji günlük yaşamın vazgeçilmezi. Tüketicilere kaliteli, kesintisiz ve ucuz enerji sunmak; yasanın emri. Ancak, son dönemde ve özellikle dış dünya kaynaklı yaşanan krizler (Ekonomik, siyasi, enerji krizleri vb) elektriğin 'ucuz' sunulması sürecini zora soktu.
Ve bu zor süreç ya da dönem, biraz daha süreceğe benziyor.