EPDK DUYURULARI
EPDK DUYURU METNİ: Enerji Piyasalarında ve Çevresel Piyasalarda Şeffaflığa ve Piyasa Bozucu Davranışlara İlişkin Yönetmelik taslağı, ilgililerin görüşlerinin alınmasını teminen Kurumumuz internet sayfasında 31/10/2025 tarihi mesai bitimine kadar görüşe açılmıştır. İlgililerin taslak hakkındaki görüş ve önerilerini, gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesini teminen 31/10/2025 tarihi mesai bitimine kadar “Görüş Formu” kullanılarak (MS Word formatında) [email protected] e-posta adresine ve yazılı olarak Kurumumuz Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığına göndermeleri gerekmektedir.
TASLAĞIN TAM METNİ!
''ENERJİ PİYASALARINDA VE ÇEVRESEL PİYASALARDA ŞEFFAFLIĞA VE PİYASA BOZUCU DAVRANIŞLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK TASLAĞI''
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; enerji piyasaları ve çevresel piyasalarda yapılan ticaretin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanmasına, bu piyasalarda oluşabilecek piyasa bozucu davranışların önlenmesine ve ilgili tarafların ve Kurumun görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; vadeli elektrik piyasası, gün öncesi piyasası, gün içi piyasası, dengeleme güç piyasası, yan hizmetler piyasası, vadeli doğal gaz piyasası, spot doğal gaz piyasası, emisyon ticaret sistemi piyasası, organize yenilenebilir enerji kaynak garanti piyasası ile bu piyasalardaki toptan satış amacıyla ikili anlaşmalara ilişkin hususları kapsar.
(2) Borsa İstanbul Anonim Şirketi tarafından işletilen vadeli işlem ve opsiyon piyasasında işlem gören sözleşmeler ile nihai tüketiciler ile yapılan ikili anlaşmalar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 16 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrasına ve 2/7/2025 tarihli ve 7552 sayılı İklim Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) BOTAŞ: Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketini,
b) Çevresel piyasalar: Emisyon ticaret sistemi piyasası ve organize yenilenebilir enerji kaynak garanti piyasası ile bu piyasalardaki ikili anlaşmaları,
c) Dâhilî bilgi: Enerji ve çevre ürünleriyle doğrudan veya dolaylı olarak ilgili olmakla birlikte kamuya açıklanmamış, fakat kamuya açıklandığında bu ürünlerin fiyatlarını önemli ölçüde etkilemesi muhtemel olan gerçekleşmiş veya normal olarak gerçekleşmesi beklenen durum ve olaylar hakkındaki bilgiyi,
ç) Enerji piyasaları: Elektrik ticaretinin gerçekleştiği gün öncesi piyasası, gün içi piyasası, vadeli elektrik piyasası, dengeleme güç piyasası, yan hizmetler piyasası ile doğal gaz ticaretinin gerçekleştiği spot doğal gaz piyasası, vadeli doğal gaz piyasası ve bu piyasalardaki ikili anlaşmaları,
d) Enerji ve çevre ürünleri: Enerji piyasaları ve çevresel piyasalarda ticareti yapılan ürünleri,
e) EPİAŞ: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketini,
f) İkili anlaşma: Piyasa katılımcılarının kendi aralarında enerji ve çevre ürünlerinin ticareti konusunda yaptıkları sözleşmeleri,
g) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
ğ) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
h) Piyasa işletmecisi: İşlettikleri piyasalara göre EPİAŞ’ı veya TEİAŞ’ı,
ı) Piyasa katılımcısı: Toplayıcılar ve dengeden sorumlu taraflar ile iletim ve dağıtım şebeke işletmecileri dâhil olmak üzere enerji piyasalarında ve çevresel piyasalarda kendi adına ve hesabına işlem yapma yetkisi olan kişileri,
i) Sistem işletmecisi: TEİAŞ’ı ve BOTAŞ’ı,
j) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçmekle birlikte tanımlanmamış diğer kavram ve kısaltmalar, ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
İKİNCİ BÖLÜM
Şeffaflık
Dahili Bilgi Platformu
MADDE 5 – (1) EPİAŞ enerji piyasalarında ve çevresel piyasalarda dâhili bilgilerin kamuya açıklanması, piyasa katılımcılarının piyasa faaliyetlerini fırsat eşitliği çerçevesinde yürütebilmesi ve piyasa katılımcıları arasındaki bilgi asimetrisinin önlenmesi için Dahili Bilgi Platformu adı altında bir merkezi veri platformu işletmekle yükümlüdür.
(2) Dahili bilgi niteliğindeki veriler;
a) İlgili mevzuat uyarınca kamuya açıklanması gereken bilgileri,
b) Piyasa katılımcılarına ait tesislerin planlı ya da plansız olarak elverişli olmaması da dâhil olmak üzere tesislerin, üretim, depolama, tüketim ve iletim kapasitesi ve kullanımıyla ilgili bilgileri ve
c) Basiret sahibi bir piyasa katılımcısının, bir enerji ve çevre ürünü ile ilgili bir işleme girme veya bir alım-satım teklifi verme kararının temelinin bir parçası olarak kullanması muhtemel diğer bilgileri
kapsar.
(3) Dahili Bilgi Platformunda açıklanması gereken asgarî veriler ile bunların yayımlanma zamanı ve biçimi Kurul kararıyla belirlenir.
(4) EPİAŞ, Dâhili Bilgi Platformunda veri güvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirleri alır.
(5) Piyasa katılımcıları, Dâhili Bilgi Platformunda yayımlanacak bilgiler için gerekli altyapı ve erişim gerekliliklerini sağlar ve Dâhili Bilgi Platformunda işlem yapmaya yetkili kişileri EPİAŞ’a bildirir.
Şeffaflık Platformu
MADDE 6- (1) EPİAŞ enerji piyasaları ve çevresel piyasalarda dâhili bilgi niteliğindeki veriler haricindeki fiyat, hacim ve benzeri genel piyasa verilerini yayımlamak üzere Şeffaflık Platformu adı altında bir merkezi veri platformu işletmekle yükümlüdür.
(2) Şeffaflık Platformunda yayımlanacak veriler ile bu verilerin yayımlanma zamanı ve biçimi Kurul kararıyla belirlenir.
(3) Şeffaflık Platformunda yayımlanacak veriler EPİAŞ tarafından verilere sahip kuruluşlardan bu Yönetmelik dayanak gösterilerek istenir. EPİAŞ, piyasa katılımcısı olmayan ilgili kurum ve kuruluşlardan veri temin etmek için protokol imzalamaya yetkilidir.
(4) Şeffaflık Platformunda ticari sır niteliği taşıyan veriler ile piyasa katılımcılarının kimliğini açığa çıkaran münferit veriler yayımlanamaz.
(5) Şeffaflık Platformunda 07/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması hakkında Kanun çerçevesinde uyumlu eyleme ve birlikte harekete yol açacak nitelikte veriler yayımlanamaz.
(6) EPİAŞ Şeffaflık Platformunda veri güvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirleri alır.
(7) EPİAŞ Şeffaflık Platformunda yayımlanan verilere dair ilave hizmetler için ücret talep edebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Piyasa Bozucu Davranışlar
Dâhili bilgilerin açıklanması yükümlülüğünün ihlali
MADDE 7- (1) Piyasa katılımcıları, Kurul kararıyla belirlenen dahili bilgi niteliğindeki asgarî veriler ile bu nitelikteki diğer verileri, tam ve doğru bir içerikle ve belirlenen biçime uygun olarak Dahili Bilgi Platformunda gecikmeksizin açıklamakla yükümlüdür. Söz konusu verilerin yayımlanmasından sonra gerçekleşen değişikliklerin de piyasa katılımcıları tarafından Dâhili Bilgi Platformunda gecikmeksizin açıklanması zorunludur.
(2) Dahili bilgilerin açıklanması yükümlüğünün ihlal edilmesi durumunda EPİAŞ, söz konusu ihlalin ayrıntılarını içeren bir rapor düzenleyerek ivedilikle Kuruma sunar.
Bilgi suistimali
MADDE 8- (1) Dâhilî bilgiye sahip olan kişilerin;
a) Bu bilgiyi kullanarak, doğrudan veya dolaylı olarak, kendileri veya üçüncü bir taraf hesabına; teklif vermek veya işlem yapmak, mevcut bir teklifi veya işlemi değiştirmek ya da iptal etmek, teklifler arasında bağ kurmak yoluyla veya başka bir suretle bir enerji veya çevre ürününü edinmeleri ya da elden çıkarmaları ve bu fiillere yönelik girişimde bulunmaları,
b) Bu bilgileri; işlerinin, mesleklerinin veya görevlerinin normal seyri içinde açıklanması durumu hariç olmak üzere, başka herhangi bir kişiye ifşa etmeleri,
c) Dâhili bilgiye istinaden, enerji veya çevre ürünlerinin edinilmesi veya elden çıkarılmasına yönelik tavsiye veya yönlendirmede bulunmaları
bilgi suiistimali sayılır.
(2) Bilgi suistimaline ilişkin yükümlülüklerin muhatabı, dahili bilgiye sahip olan;
a) Piyasa katılımcısının yöneticileri,
b) Piyasa katılımcısında pay sahibi olanlar,
c) Bir işin veya mesleğin icrası ya da bir görevin ifası kapsamında bu bilgiye sahip olan kişiler,
ç) Böyle bir bilgiyi suç teşkil eden bir yolla edinen kişiler,
d) Sahip olduğu bilginin dâhilî bilgi olduğunu bilen veya bilmesi gereken kişilerdir.
(3) Bilgi suistimali fiilinin bir tüzel kişi tarafından işlenmesi halinde ilgili tüzel kişi adına işlem yapma kararına dâhil olan gerçek kişiler hakkında da yaptırım uygulanır.
Piyasa manipülasyonu
MADDE 9- (1) Enerji veya çevre ürünleriyle ilgili olarak;
a) Bu ürünlerin arzı, talebi veya fiyatıyla ilgili yanlış veya yanıltıcı işaretler veren veya verebilecek şekilde,
b) Haklı bir gerekçeye ve genel kabul görmüş piyasa uygulamalarına dayanmadığı sürece, tek başına ve diğer kişilerle işbirliği içinde, bu ürünlerin fiyatlarını yapay bir seviyeye taşıyan veya taşıyabilecek şekilde,
c) Bir tertip kurmak suretiyle veya aldatıcı ya da hileli diğer bir yolla bu ürünlerin arzı, talebi veya fiyatıyla ilgili yanlış veya yanıltıcı işaretler veren veya verebilecek şekilde,
ç) Piyasanın veya piyasa kurallarının suistimal edilmesi suretiyle piyasanın ya da diğer piyasa katılımcılarının zararına olacak şekilde
teklif vermek, işlem yapmak, mevcut bir teklifi veya işlemi değiştirmek ya da iptal etmek veya teklifler arasında bağ kurmak yahut başka herhangi bir davranışta bulunmak ve bu fillere yönelik girişimlerde bulunmak piyasa manipülasyonu sayılır.
(2) İnternet dâhil olmak üzere medya organları aracılığıyla ya da başka bir yolla enerji veya çevre ürünlerinin arzı, talebi veya fiyatıyla ilgili olarak yanlış veya yanıltıcı işaretler veren veya vermesi muhtemel olan bilgileri yaymak ve buna yönelik girişimlerde bulunmak da piyasa manipülasyonu sayılır. Şu kadar ki bu fiilin işlenmiş sayılabilmesi için, bilgiyi yayan kişi, bilginin yanlış veya yanıltıcı olduğunu bilen veya bilmesi gereken bir kişi olmalıdır.
(3) Piyasa manipülasyonu fiilini işleyen kişi bir tüzel kişi ise bu tüzel kişi adına bu fiili işleme kararına dâhil olan gerçek kişiler hakkında da yaptırım uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Görev ve Sorumluluklar
Piyasa katılımcılarının sorumlulukları
MADDE 10- (1) Piyasa katılımcıları;
a) Bu Yönetmelik kapsamında dahili bilgileri tespit etmek, işlemek, bilgi suistimalinin oluşumunun engellenmesi amacıyla dahili bilgiyi muhafaza etmek ve etkin bir şekilde ve zamanında Dahili Bilgi Platformunda açıklamakla,
b) Dâhili Bilgi Platformunda işlem yapmaya yetkili kişileri EPİAŞ’a bildirmekle,
c) Bu Yönetmelik kapsamında belirlenen piyasa bozucu davranışlara ilişkin bilgi veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması hâlinde durumu ivedilikle Kuruma ve ilgili piyasa işletmecisine bildirmekle,
ç) Kurum tarafından piyasa bozucu davranışların incelenmesi amacıyla talep edilecek bilgi ve belgeleri Kuruma sunmakla,
d) Piyasa işletmecileri tarafından piyasa gözetim faaliyetleriyle ilgili olarak talep edilecek bilgi ve belgeleri doğru ve tam olarak sunmakla,
e) Piyasa bozucu davranışların önlenmesi amacıyla gerekli tedbirleri almakla,
f) Kurum ve piyasa işletmecileri tarafından talep edilecek bilgi ve belgeler ile sürecin gizliliğini sağlamakla
yükümlüdür.
Piyasa ve sistem işletmecilerinin sorumlulukları
MADDE 11- (1) Her bir piyasa işletmecisi, işlettiği piyasalardaki işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanması ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olacak şekilde gerçekleştirilen teklif ve işlemlerin tespit edilmesi amacıyla bünyesinde bir piyasa gözetim birimi oluşturmak, bu birimde yeteri kadar personel istihdam etmek ve kendi gözetim sistemini kurmakla yükümlüdür.
(2) Piyasa işletmecileri, piyasa gözetim faaliyetleriyle ilgili olarak doğrudan ilgili piyasa katılımcılarından bilgi ve belge istemeye yetkilidir.
(3) Piyasa işletmecileri, piyasa gözetim faaliyetleri neticesinde elde edilen sonuçları ve şüpheli durumları gecikmeksizin Kuruma bildirmekle yükümlüdür.
(4) Her bir sistem işletmecisi, piyasa işletmecilerinin bu madde kapsamındaki gözetim yükümlülüğünü yerine getirebilmesi gerekli olan verileri piyasa işletmecilerine sağlamakla yükümlüdür.
(5) Piyasa ve sistem işletmecileri, Kurumun gözetim ve denetim faaliyeti kapsamında ihtiyaç duyduğu bilgileri ve verileri, Kurumun sürekli ve gerçek zamanlı erişimine açmak ve bunun için gerekli altyapıyı kurmak ve işletmekle yükümlüdür.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim, İdarî Yaptırımlar ve Tedbirler
Gözetim ve denetim
MADDE 12- (1) Kurum gözetim ve denetim faaliyeti kapsamındaki görevlerini re’sen, ihbar veya şikâyet üzerine yerine getirir. İhbar ve şikâyet üzerine yapılan incelemelerde başvuru sahibinin kimliği gizli tutulur.
(2) Kurum, gözetim ve denetim faaliyeti kapsamında piyasa katılımcılarından ve ilgili gerçek ve tüzel kişilerden bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uyarınca elektronik ortamda tutulanlar dâhil her türlü bilgi ve belgeyi istemeye, bilgi sistemlerini incelemeye, bunlara erişimin sağlanmasını talep etmeye ve bunların örneklerini almaya, işlem ve hesaplarını denetlemeye, yazılı ve sözlü bilgi almaya, gerekli tutanakları düzenlemeye ve gerekmesi halinde yerinde inceleme yapmaya yetkilidir.
İdarî yaptırımlar
MADDE 13 – (1) 6446 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrası kapsamında;
a) 7 nci madde hükümlerini ihlâl eden piyasa katılımcısına iki milyon Türk Lirasına kadar,
b) 8 inci kapsamında bilgi suiistimali fiilini işleyen piyasa katılımcısına yirmi milyon Türk Lirasına kadar,
c) 8 inci kapsamında bilgi suiistimali fiilini işleyen gerçek kişiye iki milyon Türk Lirasına kadar,
ç) 9 uncu madde kapsamında piyasa manipülasyonu fiilini işleyen piyasa katılımcısına yirmi milyon Türk Lirasına kadar,
d) 9 uncu madde kapsamında piyasa manipülasyonu fiilini işleyen gerçek kişiye iki milyon Türk Lirasına kadar
idarî para ceza uygulanır.
(2) Bununla birlikte, birinci fıkra kapsamında mevzuata aykırı fiilin işlenmesi suretiyle bir menfaat temin edilmesi veya zarara sebebiyet verilmesi hâlinde verilecek idari para cezasının tutarı, bu menfaat veya zararın iki katından az olamaz.
(3) Birinci fıkranın (b), (c), (ç) ve (d) bendi hükümleri kapsamındaki ihlal edici fiilin girişim aşamasında kalması durumunda bu hükümlerde belirtilen tutarların yarısına kadar idarî para cezası uygulanır.
(4) Belirli bir tutara kadar uygulanacağı öngörülen idarî para cezasının tutarı belirlenirken aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur:
a) İhlâlin ağırlığı ve süresi,
b) Kusurun derecesi,
c) İhlâlin piyasaya ve piyasa fiyatlarına etkisi,
ç) Haksız menfaat temini,
d) Zarara sebebiyet verilmesi,
e) Tekerrürün varlığı,
f) İhlal konusu fiille ilgili gerçeğin ortaya çıkarılması için Kurumla gösterilen işbirliği.
(5) Kurulun bu madde kapsamdaki kararları Resmî Gazete’de ve Kurumun internet sitesinde yayımlanır.
Tedbirler
MADDE 14- (1) Enerji piyasaları ve çevresel piyasalarda piyasa bozucu davranışlarda bulunulduğunun tespit edilmesi veya bunlara yönelik kuvvetli şüphelerin bulunması hâlinde Kurul ve acele hallerde ilgili piyasa işletmecisi, ilgililer hakkında;
a) İlave teminat talep etme,
b) İlgili piyasadaki işlemlerinden doğan alacaklarına bloke koyma,
c) İlgili teklifi veya işlemi askıya alma ya da iptal etme,
d) İlgili piyasaların bir kısmında veya tamamında geçici olarak işlem yapma yasağı getirme
dâhil piyasaların etkin ve sağlıklı işleyişini teminen gerekli her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
(2) Piyasa işletmecileri tarafından uygulanan tedbir işlemi derhâl Kurul onayına sunulur. Kurul söz konusu tedbirlerin devamına, değiştirilmesine veya kaldırılmasına karar vermeye ya da piyasaların etkin ve sağlıklı işleyişini teminen başkaca tedbirler almaya yetkilidir. Bu kapsamdaki işler Kurulun öncelikli işlerinden sayılır.
(3) Bu madde kapsamında tesis edilen işlemler Kurumun ve ilgili piyasa işletmecisinin internet sitesinde kamuoyuna duyurulur.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Rehber
MADDE 15- (1) Kurum, bu Yönetmelik kapsamındaki piyasa bozucu davranışlara ve dâhili bilgilere ilişkin hususlarda piyasa katılımcılarına yol gösterici olması amacıyla bir rehber hazırlar ve yayımlar.
Yürürlük
MADDE 16- (1) Bu Yönetmelik 1/1/2026 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
epdk duyuruları - enerji ekonomisi
Yorumlar
Kalan Karakter: