EPDK yayınladı ''konu AKILLI sayaçlar''

EPDK (ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU)

EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu), 'Akıllı Sayaç Sistemlerinin Yaygınlaştırılması ve Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar' konulu Kurul Kararını yayınladı. EPDK Kurul Kararı Resmi Gazete de yayınlandı (5 Aralık 2025 tarih ve 33098 sayılı Resmi Gazete).

Akıllı sayaçlar

EPDK AKILLI SAYAÇLAR KURULU KARARI TAM METNİ

'AKILLI SAYAÇ SİSTEMLERİNİN YAYGINLAŞTIRILMASINA VE KULLANIMINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR'

Amaç ve kapsam
MADDE 1 (1) Bu Usul ve Esaslar'ın amacı ve kapsamı, akıllı sayaç sistemlerinin
tesis edilmesine ve işletilmesine, mevcut sayaçların akıllı sayaçlar ile değiştirilmesine, verilerin
akıllı sayaçlardan alınmasına, işlenmesine ve kullanıcıların erişimine sunulmasına ilişkin usul
ve esasları belirlemektir.
(2) Bu Usul ve Esaslar, genel aydınlatma tüketimlerinin ölçülmesine ilişkin kullanılan
sayaç ve haberleşme üniteleri için uygulanmaz.

Hukuki dayanak

MADDE 2 - (1) Bu Usul ve Esaslar, Elektrik Piyasası Ölçüm Sistemleri
Yönetmeliği'nin 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3-(1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a) Akıllı sayaç EKO: Akıllı Sayaç PRO'ya göre kısıtlı özelliklere sahip akıllı sayaçları,
b) Akıllı sayaç PRO: Iki yönlü veri haberleşmesini destekleyen ve teknik şartnamesinde
tanımlanan ilave özellikleri taşıyan akıllı sayaçları,
c) Merkezi haberleşme yazılımı (Headend): Dağıtım şirketinin kendi bünyesinde
bulunan ve sayaç veya uçbirimlerden gelen verilerin modemler üzerinden Müşteri Bilgi
Sistemi, Kesinti Yönetim Sistemi ve benzeri sistemlere aktarılmasını ve bu sistemlerden sayaç
veya uçbirimlere veri gönderimini sağlayan yazılım ve donanımların bütününü,
ç) Ortak sayaç panosu: En az iki adet elektrik sayacının bir arada yer aldığı sayaç
panosunu,
d) Otomatik sayaç okuma sistemi (OSOS): Sayaç verilerinin otomatik olarak uzaktan
okunabilmesi, verilerin merkezi bir sisteme aktarılması, doğrulanması, eksik verilerin
doldurulması, verilerin saklanması ve ilgili taraflara istenilen formatta sunulması amacıyla,
dağıtım şirketlerinin sorumluluğunda tesis edilen gerekli yazılım, donanım ve iletişim
altyapısını kapsayan sistemi,
e) Teknik kalite kayıt özellikli sayaç: TEDAŞ - MLZ/2017-062.B kodlu Elektronik
Elektrik Sayaçları Teknik Şartnamesinde yer alan teknik kalite kayıt opsiyonel özelliğine sahip
sayaçları,
f) Uzaktan haberleşme özelliği olan sayaç: OSOS kapsamındaki sayaç ve haberleşme
Ünitesinden oluşan sistemi, Akıllı Sayaç PRO ve Akıllı Sayaç PRO ile irtibatlandırılmış Akıllı
Sayaç EKO tipi sayaçları,
g) Yönetmelik: Elektrik Piyasası Ölçüm Sistemleri Yönetmeliği'ni,
ifade eder.
(2) Bu Usul ve Esaslar'da geçen kavram ve kısaltmalar, ilgili mevzuat ve standartlardaki
anlam ve kapsama sahiptir.

İlk kez sayaç tesis edilmesine ilişkin esaslar

MADDE 4-(1) İlk kez sayaç tesis edilecek yerlerde, ortak sayaç panosunun bulunması
ve sayaç panosunda 4 adet ve üzerinde sayaç olması gereken durumlarda, Akıllı Sayaç PRO ve
Akıllı Sayaç PRO ile haberleşme irtibatı sağlanan Akıllı Sayaç EKO şeklinde sayaçlar tesis
edilir.
(2) Birinci fikra kapsamında tesis edilebilecek en fazla Akıllı Sayaç PRO sayısı; ortak
sayaç panosundaki sayaç sayısının 11'e bölümü ile çıkan sonucun yukarı yuvarlanmasıyla
bulunur. Ortak sayaç panosundaki tüm sayaçların uzaktan haberleşmesinin sağlanması
koşuluyla daha az sayıda Akıllı Sayaç PRO tesis edilebilir.
(3) Bu madde kapsamında yer almayan ve ilk kez sayaç tesis edilecek yerlerde
Yönetmeliğin ilgili hükümleri çerçevesinde uygun tipte sayaç tesis edilir.

Periyodik muayene süresi dolan sayaçların değişimi

MADDE 5 - (1) Elektrik, Su ve Gaz Sayaçları Muayene Yönetmeliği kapsamında
belirlenen periyodik muayene süresinin dolması nedeniyle mevcutta kullanılan sayaçların
değişimi bu madde kapsamında yer verilen esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir.
(2) Ortak sayaç panosunda 4 adet ve üzerinde sayaç bulunan yerlerde; periyodik
muayene süresi dolan sayaçların tüm sayaçlara oranının %70 ve üzerinde olduğu panolardaki
sayaçların tümü, periyodik muayene süresi dolan sayaçların tüm sayaçlara oranının %70'in
altında olduğu panolarda sadece periyodik muayene süresi dolan sayaçlar, Akıllı Sayaç PRO
ve Akıllı Sayaç PRO ile haberleşme irtibatı sağlanan Akıllı Sayaç EKO ile değiştirilir.
Periyodik muayene süresi dolan sayaçların tüm sayaçlara oranının %70'in altında olduğu
panolarda, periyodik muayene süresinin dolmaması nedeniyle değiştirilmeyen sayaçlar,
periyodik muayene süresinin bitiminde tüm sayaçlarda uzaktan haberleşmenin sağlanabileceği
şekilde, yeterli miktarda Akıllı Sayaç PRO tesis edilerek değiştirilir. Bu kapsamda en fazla
Akıllı Sayaç PRO sayısı; ortak sayaç panosundaki değiştirilecek sayaç sayısının 11'e bölümü
ile çıkan sonucun yukarı yuvarlanmasıyla bulunur. Ortak sayaç panosundaki değiştirilecek tüm şekilde, yeterli miktarda Akıllı Sayaç PRO tesis edilerek değiştirilir. Bu kapsamda en fazla
Akıllı Sayaç PRO sayısı; ortak sayaç panosundaki değiştirilecek sayaç sayısının 11'e bölümü
ile çıkan sonucun yukarı yuvarlanmasıyla bulunur. Ortak sayaç panosundaki değiştirilecek tüm
sayaçların uzaktan haberleşmesinin sağlanması koşuluyla daha az sayıda Akıllı Sayaç PRO
tesis edilebilir.
(3) İkinci fıkra kapsamında yer almayan ve periyodik muayene süresi dolan diğer
sayaçlara ilişkin olarak; bu sayaçlardan OSOS kapsamındaki sayaçlar Akıllı Sayaç PRO ile,
elektronik sayaçlar ise Akıllı Sayaç EKO ile elektrik dağıtım şirketi tarafından değiştirilir.

Akıllı Sayaç PRO ile tüketimlerin uzaktan izlenmesi

MADDE 6 (1) Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendi
kapsamında önceki yıl tüketimi veya yıl içerisindeki tüketimi 10 MWh üzeri olan kullanım
yerlerindeki uzaktan haberleşme özelliği olmayan mevcut sayaçlar, dağıtım şirketi tarafından
Akıllı Sayaç PRO ile değiştirilir. Ortak sayaç panosu bulunan ve bu fikra kapsamında birden
fazla Akıllı Sayaç PRO tesis edilmesi gereken yerlerde, yeterli sayıda Akıllı Sayaç PRO ve
Akıllı Sayaç PRO ile haberleşme irtibatı sağlanan Akıllı Sayaç EKO tesis edilerek, bu fikra
kapsamında uzaktan izlenmesi gereken sayaçların tamamının uzaktan haberleşmesi sağlanır.
Bu madde kapsamında değiştirilen sayaçların, değiştirilmesi gereken tüm sayaçlara oranı;
1/1/2027 tarihine kadar yüzde 70 (yetmiş), 1/1/2028 tarihine kadar yüzde 100 (yüz) olacak
şekilde, tedarikçisini seçen kullanıcılara öncelik verilerek ve yüksek tüketimli kullanıcılardan
başlamak üzere dağıtım şirketi tarafından sayaçların değişimi tamamlanır.

Akıllı sayaçlar ile dağıtım şebekesi verilerinin izlenmesi

MADDE 7- (1) Ortak sayaç panosunda; yıllık 10 MWh ve üzerinde tüketimi olan
kullanıcının bulunmadığı ya da halihazırda OSOS veya Akıllı Sayaç PRO bulunmayan ve
panodaki tüm sayaçların, damgalama yılına göre yaşlarının aritmetik ortalamasının 8 (sekiz)
yılın altında olduğu yerlerde;
(a) 1/1/2027 tarihine kadar en az 15 (on beş) adet ve üzerinde sayaç bulunan
panolardaki,
(b) 1/1/2028 tarihine kadar en az 7 (yedi) adet ve üzerinde sayaç bulunan panolardaki,
sayaçlardan 1 (bir) adedi, Akıllı Sayaç PRO ile dağıtım şirketi tarafından değiştirilir.
(2) Bir dağıtım transformatörüne bağlı 20 (yirmi) adet ve üzerinde tesisat olması ve bu
tesisatlardan en az 1 (bir) adedinde OSOS ya da Akıllı Sayaç PRO tesis edilmemiş olması
durumunda, bu transformatöre bağlı tesisatlardan en az 1 (bir) adedinin sayacı, 1/1/2027
tarihine kadar dağıtım şirketi tarafından Akıllı Sayaç PRO ile değiştirilir.

Akıllı sayaç dönüşümüne ilişkin hususlar

MADDE 8-(1) 4 üncü madde kapsamında ilk kez sayaç tesis edilecek yerlerde Akıllı
Sayaç PRO'nun tesis edileceği tesisatın belirlenmesinde; trifaze beslemeli tesisatlara, birden
fazla trifaze beslemeli tesisatın bulunması durumunda ortak kullanım ve ticarethane abone
grubu tesisatlarına öncelik verilir.
(2) 5 inci ve 7 nci maddelerde yer alan Akıllı Sayaç PRO tesisinde; trifaze sayaçların
değiştirilmesine, ortak sayaç panosunda ya da aynı transformatöre bağlı birden fazla trifaze
sayaç olması durumunda, sırasıyla ortak kullanım, ticarethane ve yüksek tüketimli abonelere
öncelik verilir. Dönüşüm kapsamındaki ortak sayaç panosunda ya da aynı transformatore bağlı
trifaze sayaç olmaması durumunda monofaze sayaçlar arasında bu maddede belirtilen abone
sıralamasına uygun olarak sayaç değişimi önceliklendirilir.
(3) Ortak sayaç panosu bulunan yerlerde, ilk kez sayaç tesisi ya da periyodik muayene
süresinin dolması nedeniyle sayaç değişimi için kullanılacak tüm Akıllı Sayaç EKO tipi
sayaçların RS 485 portuna sahip olması zorunludur.
(4) Akıllı Sayaç PRO dönüşümünde 1/6/2026 tarihine kadar teknik kalite kayıt özellikli
sayaçlara öncelik verilir. Bu tarihten sonra tesis edilen Akıllı Sayaç PRO tipi sayaçların teknik
kalite kayıt özellikli sayaç olması zorunludur. Aynı kofre üzerinden enerjilendirilen birden fazla
Akıllı Sayaç PRO tesis edilmesi durumunda 2 (iki) adet sayacın teknik kalite kayıt özellikli
olması yeterlidir. Teknik kalite kayıt özellikli sayacın tesis edileceği yerin belirlenmesinde, bu
maddenin birinci ve ikinci fıkralarındaki önceliklendirme esas alınır.
(5) Dağıtım bölgesindeki sayaç sayısının %1'inin aşılmaması koşuluyla, dağıtım şirketi
tarafından tesis edilecek akıllı sayaçlar, uzaktan açma kesme röle özellikli olabilir.
(6) Bu Usul ve Esaslar kapsamındaki Akıllı Sayaç PRO tesisine yönelik
yükümlülüklerin tamamlanması ve dağıtım bölgesindeki sayaç sayısının %0,5'inin aşılmaması
koşuluyla, dağıtım şirketi tarafından uygun görülen yerlere ilave Akıllı Sayaç PRO tipi sayaç
tesis edilebilir.
(7) Dağıtım Sistemindeki Kayıpların Azaltılmasına Dair Tedbirler Yönetmeliği
kapsamında teknik ve teknik olmayan kayıpların azaltılması veya dağıtım şebekesinin
izlenmesi gibi amaçlarla yeni sayaç tesis edilmesinin ya da tesis edilmiş sayaçların periyodik
muayene süresinin dolması nedeniyle değişiminin gerektiği durumlarda, Akıllı Sayaç PRO tipi
sayacın veya entegre edilmiş modemin teknik veya fiziki özelliklerinin uygun olmadığı
yerlerde, Merkezi Haberleşme Yazılımı ile uyumlu olması koşuluyla mevcut tipteki sayaç kapsamında тектік vе тектік onmayan кауірігіп azanması veya izlenmesi gibi amaçlarla yeni sayaç tesis edilmesinin ya da tesis edilmiş sayaçların periyodik
muayene süresinin dolması nedeniyle değişiminin gerektiği durumlarda, Akıllı Sayaç PRO tipi
sayacın veya entegre edilmiş modemin teknik veya fiziki özelliklerinin uygun olmadığı
yerlerde, Merkezi Haberleşme Yazılımı ile uyumlu olması koşuluyla mevcut tipteki sayaç
ve/veya harici haberleşme ünitesi kullanılabilir. Bu kapsamda dağıtım şirketi, mevcut tipteki
sayaç ve/veya harici haberleşme ünitesi kullanılması gerekliliğini, bilgi ve belgeler ile tevsik
eder.
(8) TEDAŞ - MLZ/2019-064.A kodlu Haberleşme Ünitesi Teknik Şartnamesine göre
temin edilmesi şartıyla, akıllı sayaç dönüşümü sonucunda ortaya çıkan ve ekonomik ömrünün
dolmasına en az iki yıl süre bulunan haberleşme üniteleri, arızalanan haberleşme ünitelerinin
yerine ya da harici haberleşme ünitesi kullanımının gerekli olduğu yerlerde kullanılabilir. Bu
kapsamdaki haberleşme üniteleri, yedinci fikrada yer verilen koşulların sağlanması ve bilgi
belgeler ile tevsik edilmesi durumunda aynı fikrada belirtilen yerlerde kullanılabilir.
Akıllı sayaç haberleşme altyapısı

MADDE 9-(1) Elektrik dağıtım şirketi, uzaktan haberleşme özelliği olan sayaçların,
tesis edildiği tarihten itibaren uzaktan haberleşme durumunu izlemekle ve haberleşme
problemlerini tarih ve zaman bazlı olarak kayıt altına almakla yükümlüdür.
(2) Elektrik dağıtım şirketi, uzaktan haberleşme özelliği olan sayaçlarda yazılım ve/veya
donanım ile ilişkili haberleşme problemlerine ilişkin olarak; sayaç kaynaklı sorunları tespit
tarihinden itibaren 10 (on) iş günü içerisinde, haberleşme ünitesi ve/veya veri
yoğunlaştırıcısından kaynaklanan sorunları tespit tarihinden itibaren 30 (otuz) gün içerisinde
giderir ve haberleşmeyi sağlar.
(3) Elektrik dağıtım şirketi, uzaktan haberleşme özelliği olan sayaçlara ilişkin
haberleşme sağlayıcısının sorumluluğundaki 24 (yirmi dört) saati aşan haberleşme sorunlarını
tespit ederek sorunun tespitini müteakip 2 (iki) iş günü içerisinde ilgili sağlayıcıya yazı veya e-
posta ile bildirimde bulunur ve söz konusu bildirimi kayıt altına alır.
(4) Bina içerisinde sayaçların bulunduğu yerlerde, haberleşme sinyalinin zayıf olması
durumunda, dağıtım şirketi tarafından harici anten, sinyal güçlendirici vb. donanım tesis
edilerek, haberleşme probleminin tespitinden itibaren 2 (iki) ay içerisinde haberleşme sağlanır.

Kullanıcı mobil uygulaması

MADDE 10 (1) Dağıtım şirketi tarafından kullanıcı sayacının kabiliyeti ölçüsünde
Yönetmeliğin 7 nci maddesinde yer alan veriler, kullanıcı erişimi için belirlenen veri formatında
EPİAŞ'a sağlanır.
(2) Mobil uygulamaya ya da internet sitesine erişim sorunları ile kullanıcının veri
sorgulamasına ilişkin yaşanan sorunlar, EPİAŞ tarafından tespit edilerek kayıt altına alınır.
Tespit edilen sorunun nedeni, düzeltici işlemi tesis edecek EPİAŞ ya da dağıtım şirketi bilgisi
ve sorunun çözüm süresine ilişkin bilgilendirme mesajının kullanıcıya gösterimi EPİAŞ
tarafından sağlanır. Tespit edilen sorunlardan elektrik dağıtım şirketini ilgilendiren hususlar, 2
(iki) saat içerisinde EPIAŞ tarafından ilgili dağıtım şirketine bildirilir.
(3) Mobil uygulamanın ya da internet sitesinin kullanımına ilişkin olarak, sorunun
tespitinden itibaren;
(a) Servis kesintisine neden olan sorunlar 8 (sekiz) saat içerisinde,
(b) Sorgunun görüntülenememesi ya da raporun alınamaması gibi durumlara yol açan
bir veya birkaç fonksiyonun çalışmamasına neden olan sorunlar 16 (on alti) saat içerisinde,
(c) Servis fonksiyonlarının çalışmasına doğrudan etki etmeyen sorunlar 36 (otuz altı)
saat içerisinde,
EPİAŞ tarafından düzeltici işlem tesis edilerek sorun giderilir.
(4) Kullanıcı tarafından mobil uygulama ve internet sitesi üzerinde yapılan sorgulamaya
ilişkin olarak; talep edilen verinin istenilen formatta EPİAŞ'a sağlanamadığı durumlarda,
bildirimin ulaşmasından itibaren dağıtım şirketi tarafından 48 (kırk sekiz) saat içerisinde
düzeltici işlem tesis edilerek sorun giderilir.