Doğal gaz santralleri...
Doğal gaz santralleri eskiye döndü!
ANALİZ - ENERJİ EKONOMİSİ
Doğal gaz santralleri bir dönem, Türkiye toplam elektrik üretiminin yüzde 55'lerini karşılıyordu. Yatırım için pazar potansiyelinin yüksek olması ve hızlı üretime geçmeleri nedeniyle, bir dönem doğal gaz santral yatırımcıların ilgi odağı yaptı (Kamu ve özel sektör olarak). Bu ilgi nedeniyledir ki bugün Türkiye'de, toplam 333 adet doğal gaz çevrim santrali var. Ve bu santrallerin toplam kurulu gücü de, Mart 2020 sonu itibariyle 25.666,8 MW (Megavat). Ancak, üretimdeki toplam payları ise yüzde 5 (Yine, 31 Mart 2020 tarihli veriler).
ÖNEMLİ BİR YATIRIM
Tabi; doğal gaz santralleri ilk kurulumları çok hızlı olduğundan ve tabi Türkiye elektrik tüketimi de hızlı artış gösterdiğinden, yerli ve yabancı yatırımcılar için tercih adilen bir yatırım oldular. Özellikle 2000'li yıllarda başlayıp son yıllara kadar önemli elektrik üretimi de yaptı, bu santraller. Ancak, son yıllarda gaz santralleri ile elektrik üretiminde hızlı bir düşüş yaşandı. O kadar ki, bu santrallerin toplam üretimdeki payları yüzde 50'lerden yüzde 10'ların altına düştü. Bir çoğu üretime ara vermek zorunda kaldı (Üretim maliyetler yüksekliği, talep düşüşü vb nedenlerle). Milyarlarca dolarlık yatırım, şimdilerde ya atıl duruyor ya da çok düşük kapasite ile çalışıyorlar. Bu durum ise, hem yatırımcılar ve hem de ülke ekonomisi için ciddi maliyet ve zarar.
MUTLAKA DEĞERLENDİRİLMELİLER
Elektriğin ucuz ve kesintisiz olması çok önemli. Bunun içinde öncelikle yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları tercih edilmeli ve son dönemde de bu yapılıyor. Doğal gaz dışa bağımlı bir kaynak. Petrol - doğal gaz fiyatları son dönemde dalgalı bir seyir izliyor. Maliyetler sürekli değişebiliyor. Fakat, Türkiye içinde yapılan ve bir dönem önemli bir üretim merkezi olan doğal gaz santralleri, daha öncede yazıldığı gibi mutlaka ekonomiye kazandırılmalı. Atıl durumdan kurtarılmalı. Bunun için yerli üretim imkanları zorlanacağı gibi, bu santrallere komşu ülkelerde pazar bulunması veya oralara taşınıp üretim yapmalarının sağlanması çok önemli. Yoksa, milyarca dolarlık yatırım heba olacak. Ve bundan da hem yatırımcılar ve hem de ülke ekonomisi zarar edecek. Bu zararı önlemek gerekiyor.
TÜRKİYE'DE DOĞAL GAZ SANTRALLERİ
Santral Adeti............................................333
(42'si Lisanssız)
Kurulu Güç (MW)...............................25.666,8
Kaynak: TEİAŞ, EÜAŞ.