Aktif harmonik filtre seçiminin kritik püf noktaları!

Aktif harmonik filtrelerin seçimi sırasında dikkat edilmesi gereken pek çok faktör bulunduğuna dikkat çeken Elektra Elektronik Ar-Ge Müdürü Tutku Büyükdeğirmenci, öncelikle kurulum yapılacak tesisin kurulu gücünün ve dağıtım trafosunun gücünün belirlenmesi gerektiğine dikkat çekti.

AYRINTILAR

İşletmeler ve üretim tesislerinin en önemli sorunlarının başında enerji kalitesi problemleri geliyor. Özellikle frekans konvertörleri, motor sürücüler, doğrultucular, güç kaynakları ve tasarruflu aydınlatma sistemleri gibi güç elektroniği tabanlı sistemler elektrik şebekesinden kirli bir akım çekiyor. Çekilen akım içerisinde şebeke frekansı bileşenlerinin yanı sıra elektriksel kirlilik anlamına genel harmonik bileşenler de yer alıyor. Tesislerdeki hassas cihazların arızalanmasına neden olan harmoniklerin temizlenmesinde etkili bir çözüm olan aktif harmonik filtreler, enerji kalitesinden kaynaklı iş kayıplarına ve üretim verimsizliklerine de son veriyor. Uygun filtre seçilmediğinde tesiste kullanılan bütün elektrikli cihazların risk altına gireceğini belirten Elektra Elektronik Ar-Ge Müdürü Tutku Büyükdeğirmenci, bu durumun ortak dağıtım trafosundan beslenen diğer işletmeleri de etkileyerek sık sık arıza yaşanmasına neden olabileceğini vurguladı. Büyükdeğirmenci, Elektra Elektronik tarafından üretilen Türkiye’nin ilk ve tek yerli aktif harmonik filtresi olan DynamiX serisinin üstün filtreleme performansı göstererek tesisleri harmoniklerin bozucu etkilerinden koruduğuna dikkat çekti.
Elektriksel kirlilik anlamına gelen harmoniklerin temizlenmesinde kullanılan sistemler olan harmonik çözümler; harmonik akım seviyeleri çok yüksek olan otomotiv ve demir çelik sanayii, tekstil sektörü, atık su arıtma tesisleri, vinç, elektro mıknatıs ve benzeri sistemlerin yoğunlukta olduğu limanlar, lojistik tesisler, denizcilik sektörü, marin ve diğer ağır sanayi tesisleri gibi pek çok alan ve sektörde sıklıkla kullanılıyor. Harmonik akımlar dolaylı olarak yüksek harmonik gerilimlere sebep olarak tesis içerisinde elektrik şebekesine bağlı bütün elektrikli ve elektronik sistemlerin sık sık arızalanmasına ve ticari kayıplara yol açıyor. Bu noktada günümüzde en gelişmiş harmonik çözümler olan aktif harmonik filtreler işletmelerdeki enerji kalitesi sorunlarına etkin çözüm sunuyor.

Uygun filtre seçilmemesi tesisleri durma noktasına getirebilir

Aktif harmonik filtrelerin seçimi sırasında dikkat edilmesi gereken pek çok faktör bulunduğuna dikkat çeken Elektra Elektronik Ar-Ge Müdürü Tutku Büyükdeğirmenci, öncelikle kurulum yapılacak tesisin kurulu gücünün ve dağıtım trafosunun gücünün belirlenmesi gerektiğine dikkat çekerek sözlerine şöyle devam etti; “Standartlarda, farklı kurulu güçte ve dağıtım trafosu karakteristiklerinde olan tesisler için farklı harmonik sınırlamaları bulunuyor. İlk olarak tesisin standartlarca belirlenmiş hedef harmonik bozulma seviyesinin belirlenmesi gerekiyor. Bunun yanında tesiste filtrelenmesi gereken yüklerin karakteristiklerinin saptanması, mümkünse bu yüklerden ölçüm alınması büyük önem taşıyor. Uygulama yapılması hedeflenen yüklerin bağlantı şekillerinin belirlenmesi ve buna uygun bir aktif harmonik filtre kurulumu yapılması da bir başka önemli unsur. Örneğin, üç faz dört iletkenli bir aktif filtre gerektiren uygulamada, üç faz üç iletkenli bir kurulum yapılması durumunda istenen filtreleme performansı elde edilemiyor, hatta nötr hattından akan harmonik frekanslar filtrelenemiyor. Özetle, projeye ve kullanım alanına uygun bir filtre seçimi yapılmaması durumunda, hedeflenen harmonik frekansların filtrelenememesi gibi problemler ile karşılaşılabileceği gibi istenen filtreleme performansına da erişilemiyor. Bu durumda tesisler harmoniklere karşı tam olarak koruma altına alınamamış oluyor. Harmoniklerden kaynaklı arızalar sonucunda ise kullanılan makinaların ömrü kısalarak kritik problemlere neden olabiliyor ve tesisler durma noktasına gelebiliyor.”

Üstün filtreleme performansı ile tesisleri harmoniklerden koruyan teknoloji

Elektra Elektronik tarafından geliştirilmiş Türkiye’nin ilk ve tek yerli üretim aktif harmonik filtresi olan DynamiX serisinin, enerji kalitesinden kaynaklı iş kayıplarına ve üretim verimsizliklerine son verdiğini belirten Büyükdeğirmenci, “Evirici tabanlı alt yapıları sayesinde ihtiyaç duyulan harmonik frekansta ve genlikte harmonik akımı, harmonik kaynağa zıt fazda üreterek şebeke tarafında harmonik akımların yok edilmesini sağlıyor. Aktif harmonik filtreler, pasif harmonik filtrelere nazaran yük akımının seviyesinden etkilenmiyor ve 1’den 51’inci harmoniğe kadar bütün frekanslarda aynı anda filtreleme yapabiliyor. Pasif filtreler sadece akort edildikleri tek bir harmonik frekansta filtreleme yapabiliyor ve harmonik sönümleme performansları yük seviyesine bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. Bu sebeple, harmonik akımların kesin olarak ve tümüyle yok edilmesinin gerektiği zorlu uygulamalarda DynamiX serisi aktif harmonik filtreler, üstün filtreleme performansı göstererek tesisleri harmoniklerden ve bu harmoniklerin bozucu etkilerinden koruyor.” açıklamasında bulundu.

Enerji Ekonomisi