Elektrik ve doğalgaz fiyatları: Elektrik ve petrol mevzuatı gereği elektrik fiyatları 3 ayda bir (1 Ocak, 1 Nisan, 1 Temmuz ve 1 Eylül) ve doğal gaz fiyatları da her ay yeniden belirlenip kamuoyuna açıklanıyor. Elektrik fiyatlarını EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) ve doğal gaz fiyatlarını da BOTAŞ ( Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ) belirliyor (girdi maliyetlerine) ve yayınlıyor. Peki, elektrik doğal gaz fiyatları nasıl belirleniyor?
ayrıntılar...
Elektrik - Elektrik fiyatları
- Elektrik fiyatları nasıl belirleniyor?
- (Elektrik fiyat maliyetleri nasıl hesaplanıyor?)
Elektrik fiyat formülü: Elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticareti (ticarette, kısmen rekabet ortamı var) anlamında kamunun düzenlemesine tabi bir enerji kalemi. Bu nedenle de EPDK, her fiyatlandırma dönemi elektrik girdi maliyetlerindeki değişimleri dikkate alarak hesaplama yapıyor. Ve çıkan birim fiyatı, her fiyat döneminde kamuoyuna açıklıyor. Burada maliyet olarak; ürün maliyeti, iletim-dağıtım - okuma – hizmet – yatırım vb bedelleri (Tabi, enflasyon, döviz, vergiler vb ekonomik enstrümanlardaki değişimlerde maliyet hesaplamalara dahil ediliyor) dikkate alınarak 3 aylık dönem için geçerli olacak birim fiyatlar belirleniyor. Hesaplanan birim fiyatta, her tarife ayının son günü açıklanıp, sonraki tarife döneminin ilk günü (Ayın 1’inde) yürürlüğe konuyor.
Doğalgaz - Doğal gaz fiyatları
- Doğal gaz fiyatları nasıl hesaplanıyor?
- (Doğalgaz birim maliyet hesabı nasıl yapılıyor?
Doğalgaz fiyat formülü: Doğal gaz birim maliyetlerini kamu şirketi BOTAŞ yapıyor. BOTAŞ; basit anlatımla her tarife dönemi sonunda (her ayın sonunda); doğal gaz ithalat maliyeti, döviz kurları, ham petrol fiyatları, iletim bedeli, karlılık gibi girdi maliyetlerine göre hesaplama yaparak birim toptan doğal gaz satış fiyatını belirleyip açıklıyor (Fakat, doğalgaz fiyatların belirlenmesinde em önemli etken doğal gaz fiyat formülüdür. Zaman içerisinde sona eren doğal gaz anlaşmalarında formül kalemlerini ağırlığı değişebilmekte). Ve BOTAŞ’ın açıkladığı birim fiyat, her tarife döneminin ilk günü (Her ayın 1’inde) yürürlüğe giriyor.
Burada önemli bir ayrıntı ise; doğal gaz pazarında kısmen rekabetçi bir ortam söz konusu; özel sektör ticaret-ithalat şirketleri de pazarda faaliyet gösteriyor. Ancak, doğalgaz pazarının ağırlıklı olarak BOTAŞ’ın hakim olması, özel şirketlerinde nihai satış fiyatı belirlemede BOTAŞ’ın açıkladığı fiyat etkili olabiliyor (Özel şirketler tarafından baz alınabilir). Bu nedenle de pazarda, tam bir fiyat rekabet oluşamıyor.
Kaç elektrik abonesi var?
(Elektrik tüketici sayısı)
Türkiye'de toplam 4 milyon 289 bin 418 (2.289.418) elektrik abonesi var (Mart 2024 sonu itibariyle).
Kaç doğal gaz abonesi var?
(Doğalgaz tüketici sayısı)
Türkiye'de toplam 20 milyon 243 bin 283 doğalgaz (20.243.283) abonesi var (Mart 2024 sonu itibariyle).
Veriler için kaynak: EPDK (Elektrik ve Doğalgaz Piyasası Sektör Raporları, Mart 2024)
Şikayet yaz - ''Akaryakıt, Elektrik, Doğal Gaz, LPG''
(analiz haber - enerji ekonomisi)
