- Dolandırıcıların yeni hedefi ‘BANKA hesapları ve KARTLAR’’
Artık günümüz dünyasında yaşamı, teknoloji belirliyor. Uzak durmak çok zor. Ve hatta imkansız. Aslında bu, insan ve çevre için çok önemli. Teknoloji hayatı kolaylaştırıyor, hızlandırıyor vb. Ancak aynı teknoloji; büyük riskleri de beraberinde getiriyor, tabii. Mesela, ‘yanlış basılan bir tuş ya da bir tıklama’, hayatı bir an da kabusa da dönüştürebiliyor.
Evet, faydasının yanında riskleri de beraberinde getiren teknolojiyle yaşamak zorundayız. Yapılması gereken, asgari kullanım bilgilere sahip olmak, yeni teknolojik gelişmelere açık olmak ve en önemlisi de profesyonel kurum ve kuruluşların (kamu, özel) teknolojik bilgilendirmelerini takip etmek-dikkate almak. Çünkü; basit bir hata veya dikkatsizlik, telafisi mümkün olmayan ya da telafisi çok zar maddi-manevi zararlara neden olabiliyor.
Mesela, teknolojik yenilikleri en çok kullanan kurumların başında bankacılık sektörü geliyor. Oturduğunuz yerden ya da, elinizdeki cep telefonundan para gönderebiliyor ((az, şok), alabiliyor, fatura, vergi vb ödeyebiliyorsunuz. Büyük konfor (bankaya git, sıra bekle, vakit ve iş kayıplarını önleme vb açısından). Fakat; tam bu noktada 'dolandırıcılar da' devreye girebiliyor. Bankaların web sitesi, kartlar vb sistem ve araçlarını kopyalayarak veya yanıltıcı bilgiler ekleyerek size maddi manevi zararlar verebiliyor. Bankalarda bunların farkında ve müşterilerine sık sık önemli hatırlatmalar yapıyorlar. Bu konuda, İş Bankası’nın son bilgi paylaşımlarından birine dikkat çekmekte fayda var. Bankanın 'Dolandırıcılık girişimini fark edebilir ve engelleyebilirsiniz’ başlıklı bilgi paylaşımı; kendi müşterileri dışında, bütün tüketicileri (banka müşterilerini) ilgilendiren önemli bir konu. Önemine binaen İş Bankası'nın, banka müşterilerine yönelik bilgi paylaşımını hatırlatmakta fayda var.
- ‘’Dolandırıcıları fark edebilir ve engelleyebilirsiniz’’ Nasıl mı?
- ‘’Sosyal Mühendislik yöntemiyle gerçekleştirilen dolandırıcılıkların temeli, kişileri kandırmaya dayanır. Bu dolandırıcılık yönteminden korunmak için yapılabilecek en önemli şey, dolandırıcılık girişimini fark etmeniz ve hiçbir şekilde kişisel ya da finansal bilgilerinizi paylaşmamanızdır.’’
Yeni bazı banka dolandırıcılık yöntemleri
- ''Emniyetten arıyoruz. Terör bağlantınız tespit edildi.''
- ''Kredi kart aidatı, kredi dosya masrafları ya da sigorta masraflarınız geri alabilirsiniz.''
- ''Hesabınızda işlem yapılmış. İşlemi iptal etmek için şifrenizi telefonunuza gelen kodu paylaşır mısınız?''
- ''Sadece kart numaranızı paylaşabilirsiniz''
- ''Para-ödül kazandınız. Şubeye gitmenize gerek yok. Tıklamanız yeterli.''
- ''Sizin gibi değerli müşterilerimize özel faiz oranı.''
- ''Bu fırsat sadece bugün ait''
Evet tüketiciler, teknoloji çok faydalı. Ve aynı zamanda, çok zararlı. Bu fayda ve zararı; sizin dikkatiniz belirleyecek. Çok dikkat etmek ve asgari teknolojik bilgilere sahip olmak çok önemli. Çünkü, bundan sonraki yaşam, teknoloji ile devam edecek.
Tabii, bu uyarılara rağmen dolandırıcılar da boş durmuyor. Tel, mail, sms, whatsapp veya başka bir iletişim aracı ile size ulaşabiliyor; yanıltıcı link-mesajlar vb gönderebiliyorlar. Bu nedenle de; emin olmadıkça kesinlikle bir tür link-mesajlara yönelik bir işlem yapılmamalı. Bazen; gelen mesajlar veya linkler o kadar inandırıcı olabiliyor ki, fark etmek çok zor (nokta, virgül, ünlem vb işaret eklentileri eklenebiliyor). Bu durumlarda mutlaka hemen banka aranmalı, şifre değiştirmeli ya da hesap bloke edilmeli (ATM-banka ve kredi kartları için de aynı riskler ve önlemler geçerli).
Örnek vermek gerekirse; son dönenin yeni dolandırıcılık yöntemlerinden birisi de, hesaplara girerek kredi çekme, eft gönderme vb (özellikle eft’lere dikkat). Tanımadığınız kişi-kurum eft’lerini almamalı-bankaya bildirmelisiniz. İade durumlarında da, aynı isme-hesaba 'konulu-açıklamalı' iade yapılmalı; bankayla iletişim halinde kalarak. Mesela, ‘yanlışlık oldu, şu hesaba eft yapar mısınız?’ aldatmacalarına kanmamalı. Bu durumda iade gerçek alıcıya yapılmadığı için, maddi manevi kayıplar yaşanabilir.
Çok hassas davranmalı
Burada, bütün yükü veya sorumluluğu müşterilere yüklemekte doğru değil. Bankalarda sorumluluk zaten üstleniyor. Ancak, bankalarda teknolojiyi çok daha yakından takip etmeli. Güçlü yazılım-teknik altyapı oluşturmalı. Bazı bankalar bu hizmetleri, dışarıdan satın alabiliyor. Bu hizmete veren yazılım-teknik şirketlerin güvenilirliği (çalışandan iletişim altyapısına kadar) çok önemli. Bankalarında bu konuda, çok çok hassas olmaları gerekiyor.
Sonuç olarak, dolandırıcılar boş durmuyor. Buna karşında; kamu- özel bütün kurum ve kuruluşlar, dolandırıcılara karşın gerekli önlemleri alıyor, almaya devam ediyor. Burada konu bankacılık sistemi olduğu için; tüketici-müşterilerle bankalar, çok sıkı ve dikkatli bir iletişim-irtibat içerisinde olmalı. Şüpheli hareket ve bilgiler, mutlaka paylaşılmalıdır. Tabii, bu işin adli boyutu da zaten işletiliyor.
Evet, ‘Dolandırıcıları fark edebilir ve engelleyebilirsiniz’
(İsmail Altunsoy - Makale / Tüketici postası)