Türkiye Rusya'dan ne kadar doğalgaz ve petrol alıyor? Rusya ''Türkiye ve Avrupa'nın'' gazını kesebilir mi?
Türkiye ve Avrupa, Rusya'dan ne kadar doğal gaz ithal ediyor? Rusya, Türkiye ve Avrupa'nın doğal gaz ve petrolünü 'MÜCBİR sebep' nedeniyle kesebilir mi? Resmi veriler ve haberin yorumu...
- Türkiye, Rusya'dan ne kadar doğal gaz ithal ediyor?
-Türkiye, Rusya'dan ne kadar petrol ithal ediyor?
-Rusya, Türkiye ve Avrupa'nın 'doğal gaz ve petrolünü' MÜCBİR sebep nedeniyle kesebilir mi?
PETROL
DOĞALGAZ
Türkiye,
- Rusya'dan ne kadar petrol alıyor ya da ithal ediyor?
| Ülke | İthalat Miktarı (Ton) |
| Irak | 1.644.628,064 |
| Rusya | 1.043.529,370 |
| Hindistan | 424.797,779 |
| Kazakistan | 334.521,401 |
| Azerbaycan | 160.481,297 |
- Ham petrol ve petrol ürünleri toplamıdır.
- Toplam ithalat 4.285.644,130 tondur (Diğer ülkeler dahil).
Kaynak: EPDK, Kasım 2021 son verileri.
Türkiye
-Rusya'dan ne kadar doğal gaz alıyor (İthal ediyor)?
| Ülke | Miktar (M3) | Payı (Yüzde) |
| Rusya | 1.617,40 | 32,03 |
| İran | 796,02 | 15,77 |
| Azerbaycan | 434,89 | 12,03 |
- Kalan miktar, diğer ülke ve kaynaklardan (LNG gibi) ithal edilmiştir.
- Toplam itahalat 5.048,95 metreküptür (m3)
Kaynak: EPDK, Kasım 2021 son verileri.
Rusya ve Ukrayna krizi, tahminlerin aksine fiziki bir savaşa dönüştü. Ve Rusya, gece sabaha karşı Ukrayna'ya saldırdı. Olayın savaş boyutunun yanında, birde ticari boyutu var. Ve ticari boyutunun en önemli ayağıda, dünyanın en önemli petrol ve doğla gaz ülkelerinden brisi olan Rusya'nın 'Doğal gaz ve petrol ticaretinde' nasıl tavır takınacak ya da daha basit bir anlatımla Rusya, Türkiye ve Avrupa'nın doğal gazını keser mi? Ve de buna bağlı Rusya, dünya petrol ticaret - naklini sekteye uğratır mı?Rusya,
- Türkiye ve Avrupa'nın doğal gazını kesebilir mi?Yorum - İsmail Altunsoy
Rusya - 'Türkiye ve Avrupa' petrol ticareti
Rusya, dünyanın en önemli petrol rezervi sahibi ülkelerden birisi. Bu çok önemli. Aynı şekilde Rusya, dünya petrol ticaretinde söz sahibi. Buna karşın Rusya'nın (ve tabi diğer petrol ihraç eden ülkeler dahil), kriz dönemlerinde petrol ticaretini zaman zaman sekteye uğratabilme kabiliyetleri olmasına rağmen, 'Dünya ya da belirli bir bölgenin petrol ticaretini-naklini tamamen durdurması' diye bir gücü-güçleri söz konusu değil. Nedeni ise, petrolün çok değişik bölgelerde üretiliyor ve en enemlisi de doğal gaz gibi ağırlıklı olarak boru hatlarıyla değil, tankerlerle-gemilerle dünya pazarlarına taşınan bir ürün olması. Yani petroün, nakli kolay - hızlı ve çok değişik trafiklerle temini mümkün olan bir ürün olması, Rusya ve diğer ülkeler için nihai ticareti sonlandırma güçlerini zayıflatan ya da ortadan kaldıran bir durumdur. Bu nedenle de (şu an Rusya konu olduğu için) Rusya'nın dünyanın ya da bir bölgenin petrol trafiğine ağır darbe vurması-durdurması zor bir ihtimal. Ya da çok zayıf bir ihtimaldir.Rusya - 'Türkiye ve Avrupa' doğal gaz ticareti
Rusya, dünyanın en çok doğal gaz rezervine sahip bir ülke. Petrolün aksine doğal gaz, dünya pazarlarına ulaştırılması daha sınırlı ve zor bir ürün. Üretici ülkelerde, petrole karşı daha sınırlı. Ve doğal gaz başta Avrupa ülkeleri olmak üzere, dünya pazarlarına ağırlıklı olarak boru hatlarıyla ulaştırılıyor. Yani pazarlara ulaşımı zor ve sınırlı bir ürün doğalgaz, petrole göre.Bu durumise Rusya'nın elini güçlendiriyor. Rusya, başta Türkiye ve Avrupa olmak üzere (Avrupa'da, ülkelere göre değişmekle birlikte yüzde 50 civarı doğal gaz ihtiyacını Rusya'dan karşılanıyor) dünyanın değişik ülkelerine boru hatlarıyla doğal gaz ulaştırıyor. Ve başta Avrupa ve dünyanın diğer ülkeleri olmak üzere, dünyada son yıllarda doğal gaz yoğun bir şekilde kullanılmaya başladı (Isınma, sanayi ve elektrik üretimi amaçlı). Tam bu noktada dünyanın en önemli doğal gaz sahibi ve üreticisi ülkenin savaşa girmesi, kritik bir durumu ortaya koydu. Çünkü bu kritik durumun, doğal gaz ticareti ve naklini etkileme riski söz konusu ya da çok yüksek.
Bir diğer ifadeyle Rusya; yine başta Türkiye ve Avrupa olmak üzere doğal gaz iletimi sekteye uğratır ya da keserse, ısınmadan sanayi üretimine ciddi krizler yaşanması söz konusu. Ve doğal gazın ikamesinin, kısa sürede sağlaması da zor olması da süreci zorlaştıran ayrı bir durumdur.
Rusya doğal gaz kesebilir me? ya da Rusya doğal gazda mücbir sebep ilan edebilir mi?
Öncelikle belirtmekte fayda var, hemen hemen bütün doğal gaz anlaşmaları (Türkiye ve Avrupa dahil) uluslararası anlaşmalar niteliğindedir. Ve doğal gaz anlaşmalarında karşılıklı olarak (Ülkelerin, şirketlerin) yükümlülükleri çok net belirlenmiştir. Ve de bu anlaşmalar, Uluslararası Tahkim Mahkemeleri'nin konusudur. Bu nedenle de; her hangi bir tarafın anlaşmayı, yine anlaşmada yazan mücbir sebepler dışında sonlandırması mümkün değil ya da çok zordur. Çünkü karşılığında, milyonlarca ve hatta milyarlarca dolarlık ağır maddi-manevi tazminatlar ödemekla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Rusya,
savaşa girdi. Mücbir sebep olur mu?
Rusya'nun savaş nedeniyle mücbir debep ilan etmesi zor bir ihtimal. Çünkü Rusya, Avrupa ve Amerika başta olmak üzere bütün dünyanın karşı çıktığı (ve haksız bir şekilde) başka bir ülkeye savaş açmış-işgale başlamıştır. Bu nedenle de; tek taraflı ve uluslararası hukuka aykırı (Başka ülke toprağını işgal nedeniyle) bir şekilde başlatılan savaşın 'Mücbir sebep' sayılması mümkün gözükmemektedir. Bu nedenledir ki, Rusya, savaş ve mücbir sebep gerekçesi ile doğal gaz ihracı yaptığı bir ülkenin doğal gazını kesmesi çok düşük itimal ve hatta ihtimal dışıdır.
Ancak; Rusya'nın bu saldırı ile ve de Rusya eski Başbakanı Medvedev'in açık bir dille 'Doğal gazı Avrupa'ya karşı silah olarak' kullanılacağı açıklaması', artık Rusya'nın 'Doğal gaz da güvenilir ülke' imajına ağır darbe vurmuştur. Ve de bu açıklama, dünya doğal gaz ticareti için yeni bir MİLAT başlatmıştır.
Artık, doğal gaz üretimi ve ticaretinde hiç bir şey eskisi gibi olamayacaktır.
Bu, Rusya - Ukrayna savaşının ilk somut sonuçlarından biridir.