Türkiye İran'dan ne kadar petrol alıyor?
Resmi verilere göre Türkiye ithal ettiği petrolün yüzde 12,35'ini İran'dan alıyor. İran bu oran ile Türkiye'nin en fazla petrol aldığı üçüncü ülke konumunda.
Türkiye İran'dan ne kadar petrol alıyor?
ANALİZ HABER - ENERJİ EKONOMİSİ
ABD'nin İran'dan petrol alımı için muafiyet tanıdığı 8 ülkeye (Türkiye, Çin, Yunanistan, Hindistan, Güney Kore, Tayvan, İtalya, Japonya) verdiği süre 2 Mayıs'da (Bugün) doluyor. Gözler, bu ülkelerin vereceği tepkilerde. Tabi, Türkiye'de bu ülkeler arasında yer aldığından biz olayın Türkiye ayağını inceleyeceğiz.
İRAN EN ÇOK PETROL ALINAN ÜÇÜNCÜ ÜLKE
Resmi verilere göre Türkiye ithal ettiği petrolün yüzde 12,35'ini İran'dan alıyor (EPDK, Petrol Piyasası Sektör Raporu Ocak 2019). İran bu oran ile Türkiye'nin en fazla petrol aldığı üçüncü ülke konumunda. Ve Tabi, Türkiye İran'dan doğal gaz da alıyor (Doğal gaz da durumun biraz daha farklılık arzettiğini belirtmekte fayda var. Çünkü gaz kontratları uzun süreli alımları içeriyor).
KRİZ OLUR MU?
Petrole dönersek, Türkiye, İran'dan ham petrol alımını bir anda durdurması halinde cevabı en çok merak edilen konu 'Petrolde-Akaryakıtta bir kriz olur mu?. Hemen belirtelim ki, iki komşu ülkenin ticaretini öyle ya ya da böyle sonlandırması ve sınırlandırması sevinilecek bir durum değil. Ki, Türkiye henüz tepkisini tam olarak da ortaya koymuş değil. Ancak 2 Mayıs'da 1 karar vermesi gerekiyor. Kriz konusuna dönersek, İran'dan petrol alımının durması veya azalması Türkiye'de bir petrol-akaryakıt krizine neden olmaz Çünkü, gerek rafineri şirketleri ve de gerekse akaryakıt dağıtım şirketleri, kriz durumları için ulusal akaryakıt-petrol stokları tutmak zorunda ve de tutuyorlar. Zor-kriz dönemlerinde de bu stoklar devreye sokulur. Zaten petrolde uluslararası piyasalarda hemen bulunabilen, bir diğer ifadeyle arz-talep dengesi olan bir ürün. Ayrıca; ABD, Suudi Arabistan gibi ülkelerde İran kaynaklı petrol açığını kapatacakları açıklamaları da yapıyor.
Sonuç olarak, İran'a 2 Mayıs itibariyle 8 ülke için petrol ticaretini durdurun ambargosu, petrol piyasalarının işleyişi bakımından ve Türkiye içinde komşuluk ilişkileri açısından zor bir durum. Süreç net değil ve herkes ve de uluslararası siyasi-ekonomik konjektür 2 Mayıs'ı bekliyor. Bugün-yarın durum netleşmiş olacak.
TÜRKİYE'NİN PETROL ALDIĞI İLK 10 ÜLKE
ÜLKE PAYI (YÜZDE)
IRAK 23,52
RUSYA 15,05
İRAN 12,35
NİJERYA 9,45
HİNDİSTAN 8,13
KAZAKİSTAN 6,58
LİBYA 4,33
SUUDİ ARABİSTAN 4,30
İSRAİL 3,07
BULGARİSTAN 2,55
Açıklama: Ham petrol ve petrol ürünleri dahil.
Kaynak: EPDK, Ocak 2019