Enerji Şirketleri Tarihi - Ulusal ve uluslararası!

Türkiye'de faaliyet gösteren Ulusal ve uluslararası enerji şirketleri kuruluşları ve Tarihçeleri... Enerji Şirketleri tarihi...

Enerji Şirketleri Tarihi

Türkiye'de faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası enerji şirketleri

(Yapım aşamasında...)

A  B  C  Ç  D  E  F  G  Ğ  H  İ  I  J  K  L  M  N  O  Ö  P R  S  Ş  T  U  Ü  V  Y  Z

A

Aksa Doğalgaz

Aksa Doğalgaz, 2002 yılında bir çatı şirketi olarak faaliyete başladı. Şirket; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) lisans hakkı kazanan ve devraldığı toplam 21 bölgedeki şirketleriyle, 31 ilin sınırları içerisinde yer alan 27 il merkezi ile 188 ilçe ve beldede doğal gaz dağıtım ve perakende satış faaliyetlerini yürütüyor. 2020 yılında gerçekleştirilen yatıtımlarla toplam şebeke büyüklüğü 31.795 kilometreye (km) ulaşan şirketin abone sayısı 3,6 milyonu aştı. Ve şirket, 9,6 milyar metreküp gaz dağıtımı gerçekleştirdi.

Dağıtım yapılan bölgelerdeki 15,9 milyon nüfus ve yaklaşık 5,5 milyon potansiyel müşteriyle piyasada etkin bir rol ve sorumluluğa sahip olma bilinciyle hareket eden şirket, planlanan genişlemeler sonucunda 2021 yılında, 21 doğal gaz dağıtım lisansı kapsamında 31 ilin sınırları içerisinde yer alan 27 il merkezi ile 213 ilçe ve beldede hizmet vermeyi hedefliyor. 
(Aksa Doğalgaz).

Akkuyu Nükleer AŞ Tarihi

12 Mayıs 2010’da Rusya Federasyonu Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arasında Türkiye Cumhuriyeti’nde Akkuyu Sahasında Bir Nükleer Güç Santrali İnşa Edilmesine ve İşletilmesine Dair İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır.

Rosatom Devlet Kuruluşu, bu Anlaşmaya uyarınca Türkiye’de ‘Yap, Sahip Ol, İşlet’ modeliyle VVER-1200 reaktörlü dört güç ünitesine sahip, toplam 4800 MW kurulu güç kapasiteli nükleer güç santrali inşa etmektedir. Aralık 2010’da projenin gerçekleştirilmesi amacıyla Ankara’da AKKUYU NÜKLEER A.Ş. kurulmuştur.

AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’nin hissedarları, Rusya Federasyonu Hükümetinin ilgili kararnamesiyle yetkilendirilen şirketlerdir:

Akkuyu Nüklleer ortakları...

Anlaşma koşullarına göre Rus tarafı, proje hisselerinin en fazla %49’unu diğer yatırımcılara satma hakkına sahiptir. %49 hissenin tamamı ya da daha düşük bir oranı tek yatırımcı veya birkaç şirket tarafından alınabilir. Projenin uygulanmasına ilişkin Hükümetlerarası Anlaşma uyarınca, yatırımcıların projeye girebilmelerinin mutlak koşulu, Türk tarafınca onaylanmalarıdır.
(Akkuyu Nükleer AŞ)
 

Aydem Yenilenebilir Enerji

Aydem Enerji’nin yenilenebilir enerji üretimi alanında faaliyet gösteren iştiraki Aydem Yenilenebilir Enerji, Türkiye geneline yayılan 25 yenilenebilir enerji santralinde 1.020 MW kurulu güce ulaşmaktadır. 1995 yılında Türkiye’nin ilk özel hidroelektrik santralini hayata geçiren şirket, Türkiye’nin sürdürülebilir kaynaklarla büyümesine katkı sağlıyor. Hidroelektrik, rüzgar, jeotermal ve çöp gazı kaynaklarından elektrik üreten Aydem Yenilenebilir Enerji, portföyünde yer alan enerji santrallerinin tasarımından mühendislik ve işletme aşamalarına kadar geliştirme ve yapım işlerini kendi çatısı altında yürütüyor veya koordine ediyor. Çevresel - Sosyal - Yönetişimsel (ESG) performans sıralamasında, dünyanın en önemli bağımsız derecelendirme şirketlerinden Vigeo Eiris/Moody’s tarafından Türkiye’de ve “Gelişmekte Olan Pazarlar” dünya sıralamasında elektrik sektörünün lideri seçilen şirket, insan kaynağına yaptığı yatırımlarla da Great Place to Work®️ Türkiye Enstitüsü tarafından Türkiye’nin En İyi İşverenleri Listesi’nde yer almaktadır. Aydem Yenilenebilir Enerji, iş dünyasının geleceğine yön verecek evrensel ilkeler öneren dünyanın en kapsamlı sürdürülebilirlik platformu BM Küresel İlkeler Sözleşmesi’nin katılımcıları arasında yer alıyor.

Aydem Perakende

Aydem Perakende, Aydem Enerji’nin bir kuruluşu olarak Aydın, Denizli ve Muğla illerinde 2 milyonu aşkın müşteriye, sürekli ve kaliteli elektrik hizmeti sunmak amacıyla 2008 yılında kurulmuştur. Aydem Perakende, daimi önceliği olan müşteri memnuniyeti odak noktası doğrultusunda, görevli olduğu bölgelerde serbest olmayan tüketicilere perakende satış sözleşmesi; bölge gözetmeksizin yurt içindeki tüm serbest tüketicilere ise ikili anlaşma yolu ile elektrik enerji tedarik hizmeti vermektedir.  Çalışma politikaları ve hayata geçirdiği yenilikçi uygulamalarla yarattığı güçlü kurum kültürü ve çalışanlarına verdiği değeri tescil ettiren Aydem Perakende, “Great Place to Work®”Enstitüsü’nün yürüttüğü “Türkiye’nin En İyi İşverenleri Listesi”nde yer alarak büyük bir başarıya imza attı. Aydem Perakende, ayrıca Great Place to Work® Türkiye’nin En İyi İşverenleri Özel, Sektör ve Bölge Ödülleri’nde “Ege’nin En İyi İşverenleri’’ kategorisinde 250 ve üstü çalışanı olan şirketler arasında birincilik ödülünü kazandı.
(Aydem Perakende, Mayıs 2022).

B

bp Türkiye

bp’nin kuruluşuna öncü olan “Anglo-Persian Oil Company” şirketi, 1912 yılında İstanbul’da bir ofis açarak Lion & Sun ve Palm Tree markalarını tescil ettirdi. İlerleyen dönemlerde Türkiye pazarında 1949 yılınakadar “Steaua Romana” adı altında faaliyetlerini sürdüren bp, ülkemize yaptığı yatırımları bu dönemde artırarak genişletti. 1957 yılında “bp Petrolleri Anonim Şirketi” olarak değişen ünvanımızla, Türkiye’de iz bırakan çalışmalarımızı bir üst seviyeye taşıdık.

Ülke ekonomisi için büyük öneme sahip olan, bp’nin de hissesinin bulunduğu Mersin Rafinerisi’nin devreye alınması sayesinde 3,2 milyon ton ham petrol işleme kapasiteli işletmemiz ile Türkiye ekonomisine katkılarımızı sürdürdük.

1970’lerde bp Super V ile motor yağı alanında da Türkiye’de lider konumda olan enerji devi şirketimizde artan ürün çeşitliliği, istasyon, bayi sayısı ve iş ortaklarımız ile ülkemize enerjiyi en iyi şekilde sunmaya devam ettik.

2000 yılına gelindiğinde dünya hızla değişiyordu ve biz de bu değişimi en yakından takip eden enerji şirketi olarak değişime kayıtsız kalmadık. Yeni bir dönemin başlangıcı olan, enerji dolu güneş ışığını temsil eden ve Antik Yunan Güneş Tanrısı "Helios"un adıyla anılan yeni logomuz, bp’nin sunduğu tüm enerji çeşitlerinin bir mozaiği olarak konumlandırıldı.

Bu değişimi, Castrol markasının bp bünyesine katılması takip etti. Türkiye’de yer alan Castrol merkez ofisimiz, Castrol dünyasında İstanbul'dan 11 ülkeyi yöneten uluslararası bir operasyonel merkez olarak hizmet veriyor.

Bosch Türkiye
'Bosch Türkiye, ‘Mobilite Çözümleri’, ‘Enerji ve Bina Teknolojileri’, ‘Sanayi Teknolojileri’ ve ‘Tüketim Malları’ alanlarında beş ayrı şirket ile İstanbul, Bursa, Kocaeli, Manisa ve Tekirdağ’da faaliyetlerini sürdürmektedir. Türkiye’de ilk kez 1910 yılında kurulan bir temsilcilikle faaliyetlerine başlayan Bosch Grubu, ilk fabrikasını 1972 yılında Bursa’da kurmuştur. 2020 yılı finansal sonuçlarına göre 18.400 çalışana, 26,2 milyar TL ciroya ve 16 milyar TL ihracata sahip olan ve Bursa, Manisa ve Tekirdağ’da dört Ar-Ge Merkezi, İstanbul ve Bursa’da iki Tasarım Merkezi bulunan Bosch Türkiye, ülkenin önde gelen teknoloji ve hizmet tedarikçilerinden biridir.'
(Bosch Türkiye).

Boğaziçi Elektrik Dağıtım AŞ (BEDAŞ)

'1970 yılından bu yana İstanbul ve çevresine elektrik enerjisi sağlayan, 2013 yılında özelleşen Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. (BEDAŞ), 5,3 milyonun üzerinde abone sayısı ile sektörde ilk sırada yer almaktadır. Yılda yaklaşık 27 milyar kWh elektrik dağıtımı yapılan ve önemli bir finans, ticaret ve sanayi merkezi olan İstanbul’un Avrupa Yakası’nda hizmet veren şirket, her geçen gün artan elektrik ihtiyacını kaliteli, verimli ve kesintisiz bir şekilde karşılayabilmek için şebeke iyileştirme ve tesis kurma alanlarında yatırımlarını sürdürmektedir.'

(Kaynak: BEDAŞ).

C

Castrol 

Madeni yağ şirketi Castrol, dünyada 120 yılı aşkın süredir, Türkiye’de de 67 yıldır faaliyet gösteriyor. 

5 kıtada ve 140 ülkede yer alan Castrol, Türkiye’deki İstanbul merkez ofisinden 10 ülkenin yönetimini yapıyor. Castrol MAGNATEC, Castrol EDGE, Castrol VECTON, Castrol CRB Turbomax ve Castrol POWER1 markaları ile öne çıkan kurum, otomobil, ticari araç ve motosikletler için ürettiği yağlara ek olarak endüstri, deniz, hava ve enerji sektörlerine de madeni yağ üretiyor.
Dünyanın önde gelen araç üreticileri ile ortak mühendislik çalışmaları yürüterek lider araç markalarının orijinal dolum yağı olan Castrol’ün Avrupa ve Afrika’daki 8 üretim tesisinden biri Gemlik’te yer alıyor ve burada üretilen madeni yağlar 24 ülkeye ihraç ediliyor.
Karada, havada, denizde ve hatta uzayda yakalanan teknolojik başarıların merkezinde yer alan yağlar üreten Castrol, 21 kez Dünya Kara Hız Rekoru’nun kırılmasında da rol almıştır. NASA 1960’lardan beri tercih ettiği Castrol teknolojisine Mars’a 2020 yılında gönderdiği Perseverance Rover aracında da yer vermektedir.
(Castrol, Ağustos 2021)

Ç

D

 Doğan Holding Tarihi

62 yıldır Türkiye ekonomisine değer katan Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş., iş dünyasına Onursal Başkan Aydın Doğan’ın 1959 yılında Mecidiyeköy Vergi Dairesi’ne kaydolması ve 1961’de otomotiv alanında ilk şirketini kurması ile girmiştir. Bugün Doğan Grubu Şirketleri faaliyette bulundukları elektrik üretimi, akaryakıt perakendesi, sanayi & ticaret, otomotiv ticaret & pazarlama, finansman & yatırım, internet & eğlence ve gayrimenkul yatırımları alanlarında yenilikçi vizyonları ile öncü rol üstlenmektedir. Doğan Grubu’nun, bünyesinde yer alan tüm şirketleriyle birlikte uyguladığı kurumsal ve etik değerler, iş dünyasındaki diğer kurumlara da örnek teşkil etmektedir. Üretim faaliyetleri ve ticari faaliyetlerinde küresel başarıyı hedefleyen Doğan Grubu, yurt içinde ve yurt dışındaki gelişmeleri yakından takip etmekte, uluslararası gruplarla kurduğu stratejik iş birlikleri sayesinde faaliyetlerini verimli bir şekilde yürütmektedir.
(Doğan Holding, Mayıs 2022).

DAIKIN TÜRKİYE

Türkiye'de 1978 yılından beri distribütörler vasıtasıyla 44 yıldır faaliyetlerini sürdüren Daikin, Temmuz 2011'de Airfel'i satın alarak Türkiye iklimlendirme sektörünün iddialı bir yatırımcısı olmuştur. Daikin Türkiye bugün ısıtma, soğutma ve havalandırma alanında Türkiye’nin en geniş ürün gamına sahip şirketidir. Daikin Türkiye çatısı altında bulunan Daikin ve Airfel markalarının iklimlendirme sektörüne yönelik kombi, klima üniteleri, panel radyatörler, fancoil, klima santralleri vb. farklı ihtiyaçlara uygun son teknoloji ile üretilmiş ürünleri bulunmaktadır. Merkez ofisi İstanbul’da bulunan Daikin Türkiye, Sakarya’da 163 bin metrekare alan üzerine kurulu olan üretim tesislerinde, çatısı altında bulunan Daikin ve Airfel markalarının kombi, klima üniteleri, fancoil, klima santralleri vb. farklı ihtiyaçlara uygun ürünlerini son teknoloji ile üretmektedir. 8 bölge müdürlüğü, bin 700’den fazla çalışanı, 500 bayi, 16 kadın girişimci Sakura bayi, 500 satış noktası ve 500’ün üzerindeki yetkili servisiyle Türkiye’nin geniş bir coğrafyasına hizmet verebilmektedir. Ayrıca Avrupa'nın ilk iklimlendirme deneyim merkezini de sektörüne kazandırmıştır. İstanbul'da bulunan Daikin Akademi ise eğitimin gücünü paydaşların kişisel gelişim, mesleki deneyim ve iş yapma kalitesine yansıtmak için çalışmaktadır. Türkiye’nin yanı sıra Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’nın da AR-GE , üretim ve lojistik üssü olarak konumlanan Daikin Türkiye, kendisine bağlı olan Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Ermenistan ve Tacikistan, Gürcistan, Kuzey Irak, Moğolistan ve KKTC pazarlarının sorumluluğunu da üstlenmiştir. 
(Daikin, Mayıs 2022)

E

ENERJİSA ENERJİ

Yüzde 20’si halka açık olan ve ana sermayedarları Sabancı Holding ve E. ON SE olan Türkiye’nin önde gelene elektrik dağıtım ve perakende satış şirketidir. 11 bini aşkın çalışanıyla Enerjisa Enerji; Ankara, Bartın, Çankırı, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale’nin bulunduğu Başkent EDAŞ, İstanbul Anadolu Yakası’nda Ayedaş ve Adana, Gaziantep, Hatay, Kilis, Mersin ile Osmaniye’nin yer aldığı Toroslar EDAŞ bölgelerinde 22 milyona yakın nüfusa elektrik dağıtımı ve perakende satış hizmeti veriyor. Ayrıca Enerjisa Enerji Türkiye çapında Güneş Enerjisi Santralleri kurulumu, LED lamba dönüşümü gibi çevreye ve sürdürülebilirliğe katkı sunan müşteri çözümlerine ek olarak Eşarj şirketiyle elektrikli araç şarj sektöründe faaliyet gösteriyor.

(Enerjisa, Eylül 2022)

F

G

Gediz Elektrik Perakende Satış A.Ş.

Gediz Elektrik Perakende Satış A.Ş. enerji sektöründe 40 yıllık deneyim ve uzmanlığa sahip, Türkiye’nin ilk ve öncü entegre enerji şirketi Aydem Enerji bünyesinde 2013 yılında İzmir ve Manisa illerinin görevli tedarik şirketi olarak kuruldu. Gediz Perakende, İzmir ve Manisa illerinde müşterilerin ihtiyaçlarına daha hızlı ve kalıcı çözümler üreterek 3 milyondan fazla noktada 12 milyondan fazla insana hayat için enerji sağlıyor. Sürdürülebilir gelecek için enerji çözümleri üretme stratejisini kurum kültürüne yayan Gediz Perakende, müşteriyi odağına alan yaklaşımı, modern dünyanın getirdiği yenilikler ve ihtiyaçlardan beslenen hizmetleri ve Türkiye’nin en yaygın hizmet ağına sahip müşteri ilişkileri merkezleriyle; müşteriler, çalışanları, tedarikçileri ve toplum için değer yaratma amacıyla faaliyetlerini sürdürüyor. Türkiye’nin enerjisi ve ekonomisi için katma değer yaratan Gediz Perakende; çalışma politikaları ve hayata geçirdiği yenilikçi uygulamalarla yarattığı güçlü kurum kültürüyle Şubat 2021’de “Great Place to Work Certified” başarısıyla çalışılacak harika bir iş yeri olduğunu tescilledi ve Nisan 2021’de “Türkiye’nin En İyi İşverenleri” arasında yer aldı.

(Gediz Perakende, Mayıs 2022)


Ğ

H

İ

I

J

K

        Koç Holding Tarihi

1926'dan Bugüne...

Vehbi Koç, babasından aldığı dükkanı 31 Mayıs tarihinde Ankara Ticaret Odası'na  'Koçzade Ahmet Vehbi' ismi ile kaydettirdi. 

Kuruluş ve Gelişim
1917 yılında henüz 16 yaşındayken, babasını bir bakkal dükkanı açmaya ikna eden Vehbi Koç (1901 – 1996), ticaret hayatına Ankara’da başlar.

Bugünkü Koç Topluluğu’nun ilk adımlarının atıldığı bu küçük iş yeri, Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı yıllarına tanıklık eder ve Cumhuriyet’in ilanından sonra yavaş yavaş büyüme gösterir.
 
Küçük bir Anadolu kenti olan Ankara’nın 1923 yılında başkent oluşu ile şehirde hızlı bir imar ve yapı ortamı doğar. Vehbi Koç da işlerini inşaat malzemesi ve hırdavat alanlarını kapsayacak şekilde genişletir.
 
Vehbi Koç, babasının adına kurulan bu dükkanı 31 Mayıs 1926’da Koçzade Ahmet Vehbi adıyla Ankara Ticaret Odası’na kaydettirir. Bu tarih, Koç Topluluğu’nun doğuşunu simgeler ve Topluluğun resmi kuruluş tarihi olarak kabul edilir.
 ...
Böyle zor bir dönemde kurulan şirketin bir sonraki aşaması; Vehbi Koç’un Ankara’dan İstanbul’a gelişi ve daha geniş bir ekonomik ortama sahip olan bu şehirde ticarethaneler açması, bazı müteahhitlik işlerini üstlenmesi, çeşitli bayilik ve temsiliciklerle faaliyet alanını genişletmesi oldu.

İlk Anonim Şirket: Koç Ticaret A.Ş
Kurumlaşma çabası Koç Topluluğu tarihinin dönüm noktalarından biri. 1938 yılında Vehbi Koç’un şahıs firmalarının uzun ömürlü olmadıklarını görüp, girişimlerini bir anonim şirket olarak düzenleyerek kurduğu Koç Ticaret Anonim Şirketi, Koç Topluluğu’nu yaratan girişimlerin temeli. Şirketin bir özelliği de Koç Topluluğu'nun ana ilkelerinden biri olan yönetici ve çalışanların yönetime katılmaları hususunun ilk olarak bu kuruluşta uygulamaya konulması.

Endüstriye Geçiş
Ankara ve İstanbul’da işlerini geliştiren Vehbi Koç, Türk halkının ihtiyacını karşılayacak bazı malların üretimi için yerli bilgi ve teknolojinin yetersizliğini göz önünde bulundurarak dış bağlantılar kurar. Bu dönemde lisans anlaşmalarıyla bilgi ve teknoloji açığını kapatacak girişimleri üstlenir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin benimsediği endüstrileşme ilkesine uygun olarak, 1940’ların sonuna doğru imalata yönelim başlar. Vehbi Koç, General Electric firmasıyla iş birliği yaparak ilk ampul fabrikasını kurar. Bu fabrika sayesinde hem Türk halkının ihtiyacı karşılanır, hem de Vehbi Koç’un dış ülkelerle olan ilişkileri ile farklı alanlarda bilgi akışı hızlanır.
...
 Bu adımlar, uluslararası şirketlerle kurulan ortaklıklar veya alınan teknik yardımlarla Türkiye’deki; ilk otomobil, ilk traktör, ilk kamyon, ilk ampul, ilk buzdolabı, ilk çamaşır makinesi, ilk şofben, ilk kompresör, ilk LPG gazı, ilk camyünü, ilk motor bloku ve ilk kablo fabrikası kurulur. Böylece, lisans anlaşmalarıyla bilgi ve teknolojik aktarım kısmen yabancı ortaklıklara dönüşür. Fiat ile ortak kurulan Tofaş, Siemens ile ortak kurulan Türk Siemens, Magneti Marelli ile ortak kurulan Mako ve Ford ile ortaklığa dönüştürülen Ford-Otosan iş birliği bu anlaşmaların ürünleridir. Bu ortaklıklar ve lisans anlaşmaları sayesinde bilgi, teknoloji ve yeni bilgi aktarım unsurları daha uzun ömürlü iş birliklerine dönüşür.
 ...
 
1960’lı yıllardan sonra yeni ürün grupları ve çeşitlerinin de eklenmesiyle, Koç Topluluğu kuruluşlarının imalat alanları önemli ölçüde genişler. Topluluk, zirai aletlerden mensucata, çeşitli büro malzemelerinden ısıtma teçhizatına, radyo ve televizyon alıcılarından buzdolabı, çamaşır makinesi ve elektrik süpürgesi gibi ev aletlerine, ocak, fırın, camyünü, kazan, radyatör ve likit petrol gazından, iki, üç ve dört tekerlekli taşıt yapımına ve otomotiv yan sanayi kuruluşlarına, gıda sanayiinden zincir mağazalarına, turizm, finans ve sigortacılık hizmetlerine kadar yaygın bir alanda faaliyet gösterir.
 
Türkiye’nin ilk yerli otomobili Anadol’dan sonra ülkenin ekonomik gelişimi hızlanır ve Koç Topluluğu; Murat, Tempra, Ford Taunus ve Ford Escort’un üretimine başlar.
 
1973 yılında otomotiv sanayi için çeşitli dökümler yapabilecek Döktaş Fabrikası faaliyete geçer, 1977 yılında Ardem, Tekersan, Endiksan, Kimkat, Eko, Sedko, Takosan, Tekiz ve Tarko adlarıyla 9 kuruluş daha Koç Topluluğu’na katılır.
 
1979’da özel sektörün en büyük ağır sanayi tesisi olarak yapılan Asil Çelik, kur garantisinin kaldırılması sonucu 1982 yılında devlete devredilir, aynı yıl Peugeot ticari araç üreten Karsan üretime başlar. Her çeşit sinai, tıbbi ve gaz üretimi yapan Birleşik Oksijen Sanayi Gebze’de, treyler üretimi yapan İstanbul Fruehauf ise Sakarya’da devreye girer.
 
1986’da Ford-Otosan İnönü’de dizel motor üretimine başlanır ve Türkiye’de otomotiv alanında bir ilke daha imza atılır. Koç Topluluğu aynı yıl, American Express Company ile ortak kurduğu Koç-Amerikan Bankası Koçbank ile ekonomi alanında da faaliyet göstermeye başlar.
 
1997’de süt ve sütlü ürünler konusunda Türkiye’nin en eski ve en köklü kuruluşu olan SEK şirketi satın alınır.
 
2001’de Türk Otomotiv sektöründe bir kerede yapılmış en büyük yatırım olan Ford Otosan Kocaeli Fabrikası hizmete girer.
 
2006’da Türk bankacılık tarihinin en büyük birleşmesi olarak değerlendirilen Koçbank-Yapı Kredi birleşmesi gerçekleşir. Aynı yıl Koç Topluluğu, Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu olan Tüpraş'ı bünyesine katar.
 
2011’de Afrika’nın en büyük beyaz eşya üreticisi Defy Appliances satın alınır. 2020 yılında ise Arçelik ve TATA ortaklığıyla  Hindistan'da Beko Voltas Şirketi kurulur ve Hindistan pazarı için buzdolablı üretimine başlanır.

Endüstriye Geçiş
Ankara ve İstanbul’da işlerini geliştiren Vehbi Koç, Türk halkının ihtiyacını karşılayacak bazı malların üretimi için yerli bilgi ve teknolojinin yetersizliğini göz önünde bulundurarak dış bağlantılar kurar. Bu dönemde lisans anlaşmalarıyla bilgi ve teknoloji açığını kapatacak girişimleri üstlenir.
 
Türkiye Cumhuriyeti’nin benimsediği endüstrileşme ilkesine uygun olarak, 1940’ların sonuna doğru imalata yönelim başlar. Vehbi Koç, General Electric firmasıyla iş birliği yaparak ilk ampul fabrikasını kurar. Bu fabrika sayesinde hem Türk halkının ihtiyacı karşılanır, hem de Vehbi Koç’un dış ülkelerle olan ilişkileri ile farklı alanlarda bilgi akışı hızlanır.
...
Bu adımlar, uluslararası şirketlerle kurulan ortaklıklar veya alınan teknik yardımlarla Türkiye’deki; ilk otomobil, ilk traktör, ilk kamyon, ilk ampul, ilk buzdolabı, ilk çamaşır makinesi, ilk şofben, ilk kompresör, ilk LPG gazı, ilk camyünü, ilk motor bloku ve ilk kablo fabrikası kurulur. Böylece, lisans anlaşmalarıyla bilgi ve teknolojik aktarım kısmen yabancı ortaklıklara dönüşür. Fiat ile ortak kurulan Tofaş, Siemens ile ortak kurulan Türk Siemens, Magneti Marelli ile ortak kurulan Mako ve Ford ile ortaklığa dönüştürülen Ford-Otosan iş birliği bu anlaşmaların ürünleridir. Bu ortaklıklar ve lisans anlaşmaları sayesinde bilgi, teknoloji ve yeni bilgi aktarım unsurları daha uzun ömürlü iş birliklerine dönüşür.
... 
1960’lı yıllardan sonra yeni ürün grupları ve çeşitlerinin de eklenmesiyle, Koç Topluluğu kuruluşlarının imalat alanları önemli ölçüde genişler. Topluluk, zirai aletlerden mensucata, çeşitli büro malzemelerinden ısıtma teçhizatına, radyo ve televizyon alıcılarından buzdolabı, çamaşır makinesi ve elektrik süpürgesi gibi ev aletlerine, ocak, fırın, camyünü, kazan, radyatör ve likit petrol gazından, iki, üç ve dört tekerlekli taşıt yapımına ve otomotiv yan sanayi kuruluşlarına, gıda sanayiinden zincir mağazalarına, turizm, finans ve sigortacılık hizmetlerine kadar yaygın bir alanda faaliyet gösterir.
 
Türkiye’nin ilk yerli otomobili Anadol’dan sonra ülkenin ekonomik gelişimi hızlanır ve Koç Topluluğu; Murat, Tempra, Ford Taunus ve Ford Escort’un üretimine başlar.
 
1973 yılında otomotiv sanayi için çeşitli dökümler yapabilecek Döktaş Fabrikası faaliyete geçer, 1977 yılında Ardem, Tekersan, Endiksan, Kimkat, Eko, Sedko, Takosan, Tekiz ve Tarko adlarıyla 9 kuruluş daha Koç Topluluğu’na katılır.
 
1979’da özel sektörün en büyük ağır sanayi tesisi olarak yapılan Asil Çelik, kur garantisinin kaldırılması sonucu 1982 yılında devlete devredilir, aynı yıl Peugeot ticari araç üreten Karsan üretime başlar. Her çeşit sinai, tıbbi ve gaz üretimi yapan Birleşik Oksijen Sanayi Gebze’de, treyler üretimi yapan İstanbul Fruehauf ise Sakarya’da devreye girer.
 
1986’da Ford-Otosan İnönü’de dizel motor üretimine başlanır ve Türkiye’de otomotiv alanında bir ilke daha imza atılır. Koç Topluluğu aynı yıl, American Express Company ile ortak kurduğu Koç-Amerikan Bankası Koçbank ile ekonomi alanında da faaliyet göstermeye başlar.
 
1997’de süt ve sütlü ürünler konusunda Türkiye’nin en eski ve en köklü kuruluşu olan SEK şirketi satın alınır.
 
2001’de Türk Otomotiv sektöründe bir kerede yapılmış en büyük yatırım olan Ford Otosan Kocaeli Fabrikası hizmete girer.
 
2006’da Türk bankacılık tarihinin en büyük birleşmesi olarak değerlendirilen Koçbank-Yapı Kredi birleşmesi gerçekleşir. Aynı yıl Koç Topluluğu, Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu olan Tüpraş'ı bünyesine katar.
 
2011’de Afrika’nın en büyük beyaz eşya üreticisi Defy Appliances satın alınır. 2020 yılında ise Arçelik ve TATA ortaklığıyla  Hindistan'da Beko Voltas Şirketi kurulur ve Hindistan pazarı için buzdolablı üretimine başlanır.
 
Kurumsallaşmaya inanan Vehbi Koç, 1984 yılında Yönetim Kurulu Başkanlığını oğlu Rahmi M. Koç'a devretti. Rahmi M. Koç ise 1984'ten itibaren sürdürdüğü görevini 4 Nisan 2003 tarihinde Mustafa V. Koç'a devretti. Mustafa V. Koç, vefat ettiği 21 Ocak 2016 tarihine kadar 2003-2016 yılları arasında Yönetim Kurulu Başkanlığı yaptı. Mustafa Koç’un vefatının ardından, Ömer M. Koç, Yönetim Kurulu Başkanlığını devraldı.
Rahmi M. Koç halen Koç Holding Şeref Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görevlerini sürdürüyor.
(Kaynak: Koç Holding, Mayıs 2022

L

Limak Enerji Uludağ Elektrik

Limak Enerji Uludağ Elektrik; Limak Holding kuruluşudur. 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) ilgili mevzuatları çerçevesinde 28.09.2012 tarihinde kurulmuştur. Görevli elektrik tedarik lisansına sahiptir. Aynı zamanda son kaynak tedarikçisidir.

Bursa, Balıkesir, Yalova ve Çanakkale’de 9 Bölge Müdürlüğü, Genel Merkez Binası 100’ü aşkın Müşteri İşlem Merkezi(MİM) ile abonelik, tahsilat, indirimli elektrik satışı, avantajlı tarifelerden yararlanma gibi birçok hizmet gerçekleştirilmektedir. EPDK tarafından belirlenen, yıllık elektrik tüketimi 110 kWh olan serbest tüketicilere indirimli elektrik satışını gerçekleştirmektedir. Serbest tüketiciler için kampanyalar düzenleyerek, avantajlı tarifelerle elektrik satışını tüm Türkiye’de gerçekleştirmektedir. Ayrıca sosyal sorumluluğunun farkında olarak, birçok kurumsal sosyal sorumluluk projesiyle değer yaratmayı sürdürmektedir.
(Limak Enerji, 2021)

M

Mitsubishi Electric Türkiye Tarihi

“Evden uzaya” kadar pek çok farklı sektörde ileri teknoloji çözümleri ile öne çıkan Mitsubishi Electric’in Türkiye’deki ana faaliyet alanları; klima sistemleri, endüstriyel otomasyon sistemleri, ileri robot teknolojileri, mekatronik CNC sistemler ile asansör ve yürüyen merdiven sistemlerinden oluşuyor. Potansiyeline ve gücüne inandığı Türkiye’yi önemli bir üretim üssü olarak konumlandıran Mitsubishi Electric, markanın Avrupa’daki ilk ev tipi klima fabrikası olma özelliğini taşıyan Manisa’daki dijital fabrikasında Türkiye ve Avrupa için yüksek enerji tasarruflu ve çevre dostu klimalar üretiyor. Türk sanayisinin fabrikaların dijital dönüşüm sürecine entegrasyonu için çalışan Mitsubishi Electric, otomasyon teknolojileri ile dünyanın en derin batırma tüp tüneline sahip Marmaray projesinde de dikkat çekiyor. Türkiye’de otomotiv ekipmanları, yarı iletken cihazlar, ulaştırma ve enerji sistemleri gibi pek çok farklı kulvarda da rol alan Mitsubishi Electric, kamu sistemleri alanındaki faaliyetleri kapsamında uçak ve uçuş güvenliğini artırmak amacıyla havalimanları için geliştirdiği radar teknolojisini Antalya Havalimanı’nda da uyguluyor. Uzay araştırma ve geliştirme sistemleri alanında dünyanın önde gelen üreticilerinden Mitsubishi Electric, Türkiye’nin ve komşu ülkelerin iletişim ve yayıncılık altyapısına katkıda bulunan Türksat 4A ve 4B uydularının da üreticisi konumunda. 

(Mitsubishi Electric Türkiye)

N

O

Ö

P

Petrol Ofisi - Tarihçe

'Petrol Ofisi, kamu ve özel sektör kuruluşları ile nihai tüketicilerin gereksinimi için petrol ve petrol ürünleri satın almak, ithal etmek ve ülkenin tümünü kapsayacak şekilde stoklar oluşturup pazarlamasını yapmak amacıyla 1941 yılında, Ankara’da dokuz personelli bir kamu kuruluşu olarak faaliyete başladı. Simgesi ağzından alev çıkan dişi kurttur; bu simge Türk mitolojisinin temel figürlerinden olan dişi kurt Asena’ya dayanmaktadır.
 
1983 yılında anonim şirket yapısına kavuşan ve 2000 yılında özelleştirilen Petrol Ofisi, günümüzde 1.800'ü aşkın akaryakıt istasyonu, 1 madeni yağ fabrikası, 8 akaryakıt terminali, 1 LPG terminali, 20 havalimanı ikmal ünitesi ve yaklaşık 1 Milyon metreküp depolama kapasitesiyle Türkiye’nin önde gelen akaryakıt, LPG dağıtım ve madeni yağ şirketidir.

Petrol Ofisi, Capital 500’ün 2019 verilerine göre yaklaşık 54 milyar TL’lik cirosuyla Türkiye’nin en büyük üçüncü şirketidir.'

Süreç: 1941 - 18 Şubat 1941 tarihini taşıyan Milli Korunma Kanunu kapsamında Petrol Limited Şirketi Petrol Ofisi’ne devroldu ve Petrol Ofisi, Türkiye’deki petrol pazarlamasında nazım rol oynamak üzere 2,5 milyon lira sermaye ile kuruldu.

1953 - İlk madeni yağ fabrikası; 1953 yılında Derince’de Madeni Yağ Harmanlama Tesisi olarak kuruldu.

1966 - 22 Ekim 1966’da imzalanan anlaşmayla, Petrol Ofisi, 1 Ocak 1967’den itibaren Türk Hava Yolları uçaklarına yakıt ikmali yapmaya başladı. Hava İkmal hizmeti 1967 yılında faaliyete geçti ve başta THY olmak üzere devlet havaalanları, MTA ve Tapu Kadastro gibi milli kuruluşların uçaklarının yakıt ikmalini gerçekleştirmeye başladı.

1973 - Cumhuriyet tarihinde bir devlet kurumuna atanan ilk kadın genel müdür olarak Şeyda Odyakmaz, 1973 yılında Petrol Ofisi Genel Müdürlüğü’ne getirildi. 2000 - Petrol Ofisi, özelleştirme sonrasında Genel Müdürlüğü’nü Maslak’taki binaya taşıdı.
(Petrol Ofisi, Aralık 2022)

Polat Enerji Grubu

2000 yılında Polat Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Polat tarafından kurulan Polat Enerji Grubu mevcut durumda işletmede olan 695 MW kurulu gücü ve 1 milyar doların üzerindeki yatırımlarıyla Türkiye'nin rüzgar enerjisi alanında en büyük yatırımcıları arasındadır. Polat Enerji Grubu,2022’de yaklaşık 2 milyar kWh ile45 milyon ağaç dikimine eşdeğer yaklaşık 1,2 milyon ton sera gazı emisyonu azaltımı sağlamayı hedeflemektedir.

Polat Enerji Grubu olarak hedefimiz; her yıl üretim kapasitemizi artırarak rüzgar ve güneş ekipmanlarının tamamının imal edilmesi için yerli tedarikçilerimizle üzerimize düşeni yaparak Türkiye'nin elektrik enerjisi ihtiyacının tamamının yerli, yenilenebilir, sürdürülebilir ve çevreci kaynaklardan karşılanmasına ve yerli sanayinin gelişmesine katkıda bulunmaktır.
(Polat Holding, Mayıs 2022).

R

S

Shell Türkiye Tarihçe

Türkiye’de 1923’ten bu yana faaliyet gösteren Shell, Türkiye’de; “Perakende Satışlar, “Madeni Yağlar Üretim ve Pazarlama”, “Filo Çözümleri”, “Ticari Yakıtlar”, “Enerji ve Gaz”, “Doğalgaz ve Petrol Arama”, “Havacılık Satışları”, “Kimya Satışları” ve “Denizcilik Satışları” alanlarında faaliyet gösteriyor.

Shell, her gün 1 milyondan fazla misafirini Türkiye’nin dört bir yanına yayılmış 1000’nin üzerindeki istasyon ağında misafir ediyor ve yine her gün 500 binden fazla motorlu taşıta, yüzlerce şantiyeye akaryakıt ikmali yapıyor. Akdeniz’deki tek gres ve en büyük madeni yağ üretim tesisi olan Derince’deki Shell Madeni Yağ ve Gres Üretimi Tesisi’nden 65 ülkeye gerçekleştirdiği ihracatıyla da ülke ekonomisine katkı sağlıyor.

98 yıldır faaliyet gösterdiği Türkiye’de geçmişten beri sektöründe birçok alana liderlik etmektedir; müşteri memnuniyetini her zaman önceliğine koyan Shell, 600’den fazla istasyonunda Shell Select marketleri ile 2000’e yakın farklı ürünü müşterilerine sunuyor. 300’den fazla istasyonunda çocuklar için özel tasarlanmış çocuk tuvaletleri bulunuyor. 500 ‘Engelsiz Hizmet Alanı’ ile istasyonlarını ziyaret eden engelli misafirlerinin yaşamlarını kolaylaştırmayı hedefliyor.

Shell, yol güvenliği, inovasyon, çevre, kadın&genç istihdamı ve engelsiz yaşam alanındaki sosyal yatırım programları ile Türkiye’nin sosyal gelişimine de katkıda bulunuyor. Yol emniyeti alanında “Trafikte Küçük Hata Yoktur” ile öğrencileri trafik güvenliği konusunda bilinçlendiriyor. İnovasyon alanında “Shell Eco-Marathon” ile her yıl yaklaşık 1000 lise ve üniversite öğrencisinin geleceğin enerjileri ile daha verimli araç üretmesine imkan sağlıyor. Engelsiz yaşam kapsamında müşterileri ve iş ortakları ile topladıkları kapakları tekerlekli sandalyeye dönüştürüyor. İstihdam alanında; akaryakıt sektöründe bir ilk olan “Shell’de Kadın Enerjisi” kadın istihdamı programı ile 2023 yılında 5000 kadına istihdam yaratmayı hedefliyor. Ayrıca, Türkiye genelinde belirlenen Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde eğitim gören gençlere staj ve mezunlarına iş imkanı sunuyor.
Shell, Türkiye’deki faaliyetlerinde 757’si doğrudan, 15.000 kişiye dolaylı olarak istihdam sağlamaktadır.

Ş

T

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO)

1954 tarihinde 6327 sayılı kanunla, kamu adına hidrokarbon arama, sondaj, üretim, rafineri ve pazarlama faaliyetlerinde bulunmak amacıyla kurulmuştur.

1954 - 1983 yılları arasında entegre bir petrol şirketi yapısında arama, üretim, rafinaj, pazarlama ve taşımacılık gibi pek çok faaliyetlerde bulunmuş, sonrasında yapılan yasal düzenlemelerle, yürüttüğü faaliyet alanlarının sayısını azaltmıştır. Günümüzde TPAO, hidrokarbon arama ve üretim projeleri yürüten ulusal petrol şirketi olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
(Türkiye Petrolleri)
 

Turcas Petrol A.Ş. 

'91 yıllık geçmişe sahip Turcas Petrol A.Ş (BİST:TRCAS), sektörlerinde lider konumdaki firmalara iştirak eden petrol ve enerji odaklı bir yatırım şirketidir. Turcas, faaliyetlerini Akaryakıt Dağıtımı ve Madeni Yağlar ve Elektrik Üretimi olmak üzere 2 alanda yapılandırmıştır. Turcas’ın akaryakıt ve madeni yağlar sektöründeki iştiraki Shell & Turcas Petrol, Türkiye çapında sayısı 1.150’e varan Shell markalı istasyon ağı, akaryakıt terminalleri, madeni yağ üretim ve pazarlama faaliyetleri yürütmektedir. Elektrik üretimi alanında ise Turcas, Alman enerji şirketi RWE ile kurduğu ortak girişim şirketi RWE & Turcas Güney Elektrik Üretim A.Ş. bünyesinde 800 MW kurulu güçteki Denizli Doğal Gaz Kombine Çevrim Elektrik Santrali’nde 2013 yılından bu yana üretime devam etmektedir. Turcas ve iştirakleri doğrudan 1.000, dolaylı olarak yaklaşık 15.000 kişiye istihdam sağlamaktadır.'
(Turcas Petrol).

U

Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş.

Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Yalova illerinde 35.501 km² alanda 3.2 milyon müşteriye hizmet veren Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş. (UEDAŞ), 4 il, 55 ilçe, 2221 mahalle ve 636 köy sorumluluk sahasında 2177 personelle 7/24 hizmet veriyor. Kurulduğu yıldan bu yana kurumsal sosyal sorumluluk bilinciyle hareket etmeye özen gösteren firma gerçekleştirdiği sosyal sorumluluk ve sponsorluk projeleri ile çevre, eğitim, kültür ve sanat, spor konularına da destek oluyor. 2010 Eylül’ünde özelleşen şirket Limak Holding bünyesinde bulunuyor.
(UEDAŞ, Eylül 2019)

Ü

V

Y

Z