Türkiye 'ABD - İran' krizinden nasıl etkilenir?
Türkiye 'ABD - İran' krizinden nasıl etkilenir?
ANALİZ HABER - ENERJİ EKONOMİSİ
Evet; ABD ile İran, tekrar krizde buluştular. Bir diğer ifadeyle, ABD - İran arasında yeni ve çok ciddi bir kriz yaşanıyor. Ve İki ülke arasındaki krizin nasıl sonlanacağı da şimdilik belirsiz. Ancak, krizin iki ülke dışında ve özellikle uluslararası petrol piyasalarını ilgilendiren boyutu var. İki ülke arasındaki kriz; petrol üzerinden daha da derinleşirse, bu derinleşme hemen hemen başta bölge ülkeleri olmak üzere dünyanın bir çok ülkesini dolaylı - dolaysız etkiler.
PETROL TRAFİĞİ ÖNEMLİ
İran, dünyanın en önemli petrol zengini ülkelerinden birisi (Ambargo nedeniyle şuan için petrol ihracatı yapamıyorsa da rezerv zenginliği yerinde duruyor). Ve İran aynı zamanda, dünyanın diğer en önemli petrol rezervine sahip ve petrol ihraç eden ülkelerle kara ya da deniz sınır komşusu (Irak, Basra Bölgesi ülkeleri gibi). Tam bu noktada İran; ABD krizini Basra Bölgesi petrol trafiğine (Ve diğer ticarete) taşırsa veya taşıması halinde bundan dünyanın diğer bölge ve ülkeleri etkilenir. Tabi burada İran, Basra bölge trafiğine (Petro ve diğer ticaret) muhtemel zarar vermeden önce bundan ABD dışındaki 'Ticari ve siyasi ilişkilerinin olduğu ülkelerinde etkilenebileceği' hesabını yapacaktır. Bir diğer ifadeyle, ABD ile ciddi kriz yaşa sa da İran'ın, dünyanın bir çok ülkesi ile siyasi-ticari ilişkileri söz konusu. Bu açıdan İran, ABD ile yaşadığı krizi Basra petrol ve diğer ticari trafiğe yansıtma konusunda geniş bir değerlendirme yapmak zorundadır.
TÜRKİYE NASIL ETKİLENİR?
İran ve ABD arasında yaşanan son kriz,Türkiye'yi doğrudan etkilemesi düşük bir ihtimal. Fakat, Türkiye'nin İran'la sınır komşusu olması bakımından İran'ın iç huzuru ve dünya ile barışık yaşaması Türkiye açısından çok önemli. Ayrıca, İran'ın ABD kızgınlığıyla dünya petrol trafiği ve ticaretine zarar vermesi ise, Türkiye'yi doğrudan etkiler (Petrol fiyatlarının artması, petrol-gaz ticaret ve nakliyesi vb gibi). Ancak, iki ülke arasındaki krizin mavcut durumda Türkiye - İran petrol (Ve diğer ticaret) bakımından bir risk söz konusu değil. Çünkü Türkiye, ABD ambargosu nedeniyle geçen yıl ortaları itibariyle İran'dan petrol ithalatını tamamen durdurdu (Aşağıdaki tabloda 'Türkiye - İran petrol ticaretini' inceleyebilirsiniz).
Sonuç olarak; Orta doğu bölgesi ve dünya için en önemli konu barış ve huzur. Ve tabi huzurlu bir uluslararası ticaret. Bu açıdan İran - ABD arasındaki krizinin bir an önce sonlanması; dünya barışı içinde, dünya ticareti içinde en sağlıklı gelişme olacaktır.