Rakamlarla A'dan Z'ye Türkiye doğal gaz sektörü!

Rakamlarla A'dan Z'ye Türkiye Doğal gaz Sektörü - Türkiye; günlük, aylık ve yıllık doğal gaz tüketimleri ve ithalat rakamları... Doğal gaz abone sayısı ve doğal gaz kullanan il sayıları... Türkiye ve Avrupa'da doğal gaz fiyatları... En fazla ve en az doğal gaz tüketilen aylar... Doğalgaz sektöründe yürüklükte olanlar lisanslar ve sayıları... Ve doğal gaz sektörü ile ilgili diğer merak edilen sorular ve cevapları...

- Rakamlarla A'dan Z'ye Türkiye Doğal gaz Sektörü!

Rakamlarla A'dan Z'ye Türkiye Doğal gaz Sektörü - Türkiye; günlük, aylık ve yıllık doğal gaz tüketimleri ve ithalat rakamları... Doğal gaz abone sayısı ve doğal gaz kullanan il sayıları... Türkiye ve Avrupa'da doğal gaz fiyatları... En fazla ve en az doğal gaz tüketilen aylar... Doğalgaz sektöründe yürüklükte olanlar lisanslar ve sayıları... Ve doğal gaz sektörü ile ilgili diğer merak edilen sorular ve cevapları...

AYRINTILAR...

Türkiye günlük doğal gaz tüketimi

(Kaynak: Enerjive Tabii Kaynaklar Bakanlığı - EİGM, 11 Kasım 2022 Günlük tüketim.)

Doğal gaz piyasası yürürlükte olan Lisanslar

(Doğal gaz dağıtım, ithalat, ihracat, depolama, iletim, CNG lisans sayıları)

(Kaynak: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 20 Kasım 2022 itibariyle yürürlükte olan lisanslar.)

Doğal gaz tüketimleri

(Kaynak: Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR, 2021 Yılı Doğal Gaz Sektör Raporu).

Türkiye sektörel doğal qaz tüketimi

(Kaynak: EPDK, 2022 yılı Doğal Gaz Sektör Raporu)

Türkiye ve Avrupa'da doğal gaz fiyatları (TL/sm3)

(Konut, Başkentler doğal gaz satış fiyatları)

(Kaynak: BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ, Kasım 2022 dönemi)

Doğal gaz abone sayısı - Doğal gaz kullanan il sayısı

Kaynak: GAZBİR (Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği), Ağustos 2022 Doğal Gaz Piyasası Sektör Raporu).

En fazla doğal gaz ithal edilen ülkeler

Kaynak: Türkiye doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR, Ağustos 2022 Doğal Gaz Sektör Raporu. Aylık ithalatlar).

Türkiye toplam doğal gaz ithalatı ve ihracatı (2021)

Kaynak: EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu), Doğal Gaz Sektör Raporu, 2021)

Türkiye yıllık doğal gaz üretimi

Kaynak: TPAO Petrol ve Doğal Gaz Sektör Raporu (2021)

YORUM

Türkiye ilk doğal gaz kullanımına 1984 yılında başladı

Türkiye, ilk doğal gaz tüketimine1987 yılında başladı. Türkiye, ilk doğal gaz anlaşmasını ise, 1986 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ile yaptı (bugünkü Rusya Federasyonu). Anlaşma Türk kamu şirketi BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ) ile SSCB Devlet Şirketi GAZPROM arasında yapıldı. 

İlk doğal gaz ısınma amaçlı kullanıldı

Türkiye; ilk doğal gaz kullanımına 'hava kirliliğini önleme amaçlı' kullanmaya başladı. Başta; İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirler olmak üzere şehirlerde yaşanan hava kirliliğinin insan ve çevre sağlığını tehdit eder boyutlara ulaşması üzerine, dönemin kamu yönetimi çözüm arayışına girdi. Ve doğal gaz kullanımına karar verildi. Türkiye'de ilk yıllar ısınma amaçlı kullanılan doğal gaz, aradan geçen zaman içerisinde konutlardan elektrik üretimine kullanımı hızla yaygınlaştı. Özellikle, 2000'li yıllar ve 2001 yılında da EPDK'nın kurulmasıyla (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu), doğal gazın yaygınlaşması daha da hızlandırdı. Bugün, Türkiye'nin tamamında konuttan sanayi tüketimine, gübreden elektrik üretimine yaygın bir şekilde doğal gaz kullanımı söz konusu. Öte yandan Türkiye, toplam doğal gaz ihtiyacının tamama yakınını (Yüzde 99 ithalat yoluyla karşılıyor (Kasım 2022 itibariyle).

Doğal gaz güvenilir kaynak mı?

Doğal gaz, 'soğuk savaş dönemi dahil' ithalatçı ve ihracatçı ülkeler için güvenilir bir enerji kaynağı olarak enerji sektöründe yerini aldı. O kadar ki; Doğu - Batı arasında soğuk savaşların yaşandığı dönemde bile en önemli doğal gaz ihracatcı ülke olan SSCB, gazı bir savaş silahı olarak kullanmadı. Takii, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline kadar (Şubat 2022). Bu tarihden sonda gerilen batı - Rusya Federasyonu ilişkileri, doğal gazı bir savaş silahı olarak ve ilkkez öne çıkardı. Rusya, açık ve net bir ifadeyle doğal gazı 'Silah' olarak kullanacağını açıkladı. Bu, batı ülkelerinde beklenmedik ve şok etkisi yaptı. Ve batı ülkeleri de (Başta Avrupa ve ABD) olmak üzere Rusya doğal gazına ambargo koydular. Bu şekilde ilkkez tarihte doğal gaz fiziki savaşın bir unsuru oldu. Bu durum ise, SSCB döneminde bile güvenilir enerji kaynağı olan doğal gazı 'güvensiz enerji kaynağı' yaptı. Böylece Batı ülkeleri, yerli-yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelti (Güneş, rüzgar, jeotermal vb). Ve tabi bu durum batıyı, anlık enerji ihtiyacının karşılanması içinde çok ciddi tasarruf önlemlerini uygulamaya koymak zorunda bıraktı. Diğer yandan da batı, kömür-nükleer gibi enerji kaynaklarını da tekrar ve artarak harekete geçirmek zorunda kaldı.

Enerji krizi Türkiye'yi nasıl etkiledi?

Türkiye batı bloku ülkesi olmasına rağmen son yıllarda Rusya ile, iyi ticari ve siyasi ilişkiler kurdu. Bu iyi ilişkiler, batı'nın diğer ülkelerinin yaşadığı doğal gaz krinin Türkiye'de yaşanmamasını sağladı. Ancak yaşanan kriz, Türkiye'yi de harekete geçirerek; başta yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları olmak üzere kendi enerji kaynaklarını 'daha hızlı harekete geçirecek politikaları' uygulamaya koymasına neden oldu. 

Özel Haber / Enerji Ekonomisi