Petrol rekor düştü - Gözler akaryakıt şirketlerinde!
Ham petrol fiyatları, kısa sürede 86 dolar rakamlarından 71 dolar rakamlarına geriledi. Ancak; akaryakıt istasyonlarında benzin ve motorine, sürücüleri mutlu edecek bir indirim yaşanmadı.
Ham petrol fiyatları, kısa sürede 86 dolar rakamlarından 71 dolar rakamlarına geriledi (Halen 1 varil brent türü ham petrol; petrol piyasalarında 75 doların biraz üzeri fiyatlartan işlem görüyor). Ancak tüketiciler-sürücüler, petroldeki bu hızlı düşüşün keyfini süremedi. Çünkü; petroldeki rekor düşüş sonrası çok sınırlı bir indirirm yaşandı, istasyonlardaki pompaya.
Benzin ve motorinin ucuzlaması gerekiyor!
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), akaryakıt fiyatlarını günlük yayınlıyor. 21 Mart 2023 tarihi itibariyle 1 litre motorin (normal) akaryakıt istasyonlarında 20,41 liradan satılıyor. Benzin (95 oktan kurşusuz) ise 20,53 liradan satılıyor (En yüksek işlem hacimli 8 şirket ortalaması).
Basit bir hesaplama...
Platts motorin fiyatına 783 dolar civarı (Rakam, 814 dolarlardan bu rakama geriledi). Bu rakamdan hareketle döviz kuru, vergi (ÖTV, KDV) ve rafiner-şirket-bayi karlarının eklenmesi ile yapılan litre fiyatı hesaplamasıyla motorinin fiyatı 19 liranın biraz üzerinde çıkıyor (Kafa karışıklığı olmaması için ayrıntılı hesaba yer verilmemiştir). Şu anki EPDK bayi ortalama fiyatı ise 20 liranın üzerinde. Bu hesap bile, akaryakıtın (benzin, motorin) ucuzlaması gereğini ortaya koyuyor.
Rafineri ve akaryakıt şirketleri
Ki; varil fiyat düşüşleri dikkate alındığında, indirimlerin de daha hızlı olması gerekiyor. Burada sektörde konuşulan iddai ise, 'akaryakıt şirketleri pahalı stok maliyetlerini sürücülere yansıtıyor.''. Tam bu noktada yapılması gereken, akaryakıt sektöründe faaliyet gösteren rafineri ve akaryakıt dağıtım şirketlerinin bu soruya cevap vermesidir. Bu cevap, kamuoyundaki bilgi kirliliğinin önlenmesi adına da önemlidir.
Evet, akaryakıt-rafineri şirketleri de kar etmeli. Ancak bu karlılık, tüketicileri mutlu ederek olmalıdır. Bu da; zamlardaki hızlılık gibi, indirimlerdeki hızlılık ile olacaktır.
(Analiz - Enerji Ekonomisi)