Kriz 'doğal gazla' sınırlı değil!
Kış yaklaşıyor. Bu ise, Avrupa Birliği (AB) ile Rusya arasındaki 'büyük doğal gaz krizi de' yaklaşıyor demektir. Peki; son yaşanan siyasi krizler, sadece doğal gazı mı vurdu. Ya da bu kriz, sadece doğal gaz ile mi sınırlı?
Kış yaklaşıyor. Bu ise, Avrupa Birliği (AB) ile Rusya arasındaki 'büyük doğal gaz krizi de' yaklaşıyor demektir. Peki; son yaşanan siyasi krizler, sadece doğal gazı mı vurdu. Ya da bu kriz, sadece doğal gaz ile mi sınırlı?
Evet, büyük doğal gaz krizi yaklaşıyor. Krizin büyüklüğünü de, kışın ağırlığı (soğukluğu) belirleyecek. Net olan ise, kışın Avrupa (ve muhtemelel Türkiye için azda olsa) bir doğal gaz krizi var veya yaşanacak. Ülkeler, şimdiden bunun için tedbirlerini alıyor, almaya çalışıyor veya alacak (Çok yoğun-yazılan bir konu, bu).
Peki, son kriz sadece doğal gaz ile mi sınırlı?
Son kriz, sadece doğal gaz ile sınırlı değil. Yani, sorunun cevabı; hayır. Çünkü, Rusya ve tabi Avrupa ülkeleri ilk kez bu kadar net ve cepheleşerek bir enerji kaynağını alenen silah olarak kullanıyor (Bu ayrıntıyı daha öncede yazmıştık). Ancak, taraflar (AB, Rusya, ABD ve diğer ülkeler) enerji konusunda çok net tavır sergileyip, ortaya koyuyorlar; 'gaz almayacağız-gaz vermeyeceğiz' şeklinde. Yani; bir taraf gazı satmam derken, diğer taraf almam diyor. Kısaca, artık taraflar kararlı bir şekilde en önemli enerji kaynaklarından birisi olan 'doğal gaz' konusunda köprüleri attılar.
Bunun içinde AB tarafı, kışın soğukta kalma pahasına Rusya'dan doğal gaz almama konusunda kararlı. Tabi, bu çok köklü ve radikal bir karar. Çünkü, doğal gaz anlaşmaları uzun süreler için yapılır veya yapıldı. Yine, doğal gaz, tüketim ve taşınma için ciddi altyapı gerektiren bir enerji kaynağı (Boru hatları, özel tankerler vb). Ve doğal gaz; üretime geçme, ara verme, tekrar üretim süreçlerinde ciddi maliyetler (Üreticiler için) gerektiren bir enerji kaynağı aynı zamanda.
Bu risklere rağmen doğal gaz konusunda alınan son kararlar; doğal gaz tüketicisi ülkeleri diğer enerji kaynakları olan başta nükleer olmak üzere, petrol, kömür gibi dünyanın son dönemde 'çevre ve insan sağlığı için terk etme kararı aldığı' diğer eneri kaynaklarına' tekrar yönelime itti. Bunun en önemli ve ilk olumsuz etkisi, dünyanın geleceği için alınan 'çevre kirliliğinin azaltılması hedeflerine' olumsuz etkilemesi olacaktır. Diğer önemli bir etkisi ise; enerjide tüketici ve üretici ülkeler; kömür, petrol, nükleer' gibi enerji kaynakları için yeniden işbirliklerine yönelmeye başlayacaklar.
Yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları
Ve tabi; güneş, rüzgar, jeotermal, biyokütle gibi 'yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları. Özellikle enerji ithal edici konumda olan ülkeler, yüksek maliyetleri de göze alarak yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına (güneş, rüzgar, jeotermal, biyokütle gibi) yatırımlarını artıracaklar. En azından stratejik enerji ihtiyaçlarını bu kaynaklardan karşılama yoluna gidecekler. Bu ise, yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları için yeni bir dönemin başlangıcı anlamı taşıyor.
Sonuç olarak; Rusya ve Ukrayna savaşı ile başlayan doğal gaz krizi; sadece doğal gaz krizi olarak kalmamıştır. Kriz; Dünya enerji politikalarının köklü değiştiren ve yeni enerji kaynakları ve trafiğini doğuran bir krize dönüşmüştür.
Evet, 'Son kriz sadece doğalgaz krizide değildir. Ve artık enerjide hiç bir şey eskisi gibi olmayacaktır.