Elektrikte kriz olmaz. Çünkü...
Elektrikte kriz olmaz. Çünkü...
ANALİZ - ENERJİ EKONOMİSİ
Kış ve havalar soğudu. Elektrik tüketimi artışa geçti. Elektrik tüketiminin artışa geçtiği ve gelecek 3-4 ay da muhtemelen yüksek elektrik tüketiminin olduğu bir dönemde termik santraller (Kömürle çalışan) krizi patlak verdi. Bir diğer anlatımla, kömürle elektrik üreten termik santrallerin filtre takması (Çevreye zarar vermemesi) için ay sonuna kadar gerekli yatırımları yapmaları için verilen sürenin dolmasına çok az bir zaman kaldı.
YÜZDE 20'Yİ KARŞILIYORLAR
Enerji Yönetimi verilerine göre, Aralık 2019 sonuna kadar filtre takması gereken 13 termik santralin, toplam elektrik üretimi içindeki payı yüzde 15-20 arası. Ay sonuna kadar bu santrallerin gerekli yatırımları yapması zor. Dolayısıyla, bu santrallerde elektrik üretimi yeni yıl itibariyle (Ocak 2020) durmuş olacak. Bir diğer anlatımla, elektrik üretiminde yüzde 15-20 oranında bir düşüş yaşanacak.
DOĞAL GAZ SANTRALLERİ VAR
Enerji sektöründe cevabı en çok merak edilen konu ve soruların başında da 'Kömür termik santrallerin elektrik üretimi durursa, kriz olur mu?'. Soru önemli. Ancak, elektrikte bir arz-talep dengesizlik krizi olması çok az bir ihtimal. Hatta hiç yok gibi, böyle bir ihtimal. Çünkü, Türkiye'de kurulu olan doğal gaz santralleri, bir dönem Türkiye toplam elektrik ihtiyacının yüzde 55 oranında elektrik ihtiyacını karşılıyordu (Doğal gazın tamama yakını, ithalat yoluyla karşılanıyor). Son dönemde ise HES (Hidroelektrik) ve termik (Kömür) santrallerine ağırlık verilmesi nedeniyle, gaz çevrim santrallerinin büyük bir bölümü atıl duruma düştü. Ve doğal gaz çevrim santrallerinin toplam elektrik üretiminde payı, yüzde 10-20 arasına geriledi. Hatta bazı günler bu oran, yüzde 10'ların bile altına düştü.
YERLİ KÖMÜRDE ÖNEMLİ
Dolayısıyla, enerji sektörüne bütüncül bakıldığında, çevreye zarar veren ve filtre takma zorunluluğu olan kömür santrallerinin devre dışı kalması halinde bile, elektrik üretiminde bir kriz çok zor bir ihtimal. Doğal gaz santralleri, ihtiyaç duyulan talebi üretecek altyapı ve üretim kapasitesine sahip ve hazır. Burada HES'lerin durumu da dikkate alınarak, yinede elektrikte bir kriz gözükmüyor denebilir. Ancak, en sağlıklı ve stratejik olanı tabi yerli kömürün değerlendirilmesi, yerli kömürle elektrik üretilmesidir. Ve burada da az çok demeden, yerli üretim önemsenmelidir. Ve fakat, bunu yaparken de santralin kurulu olduğu bölgedeki insanların ve diğer canlıların yani çevrenin korunması çok önemlidir. Çevreye zarar veren termik santrallerin, bir an önce gerekli yatırımları yapması en faydalı yol olacaktır.