Elektrik tüketimi - Elektrik üretimi ve Elektrikler kesilir mi?
Havalar soğudu ve elektrik tüketimi artıyor. Tam bu günlerde de İran, Türkiye'ye verdiği doğal gazı kesti. Peki, bu durum Türkiye elektrik tüketimi ve elektrik üretimini nasıl etkiler? Çünkü Türkiye, elektrik ihtiyacının önemli bir bölümünü doğal gaz santrallerinden karşılıyor.
- Havalar birden soğudu ve kışın tam ortası. Ve de Meteoroloji verilerine göre, başta İstanbul ve başkent Ankara olmak üzere gelecek 1 haftalık dönemde, ülke genelinde yoğun kar yağışı söz konusu. Tam bu günlerde de İran, 'Mücbir Sebep' ilan ederek Türkiye'ye doğal gaz akışını kesti. Bunun önemi şu, Türkiye elektrik ihtiyacının önemli bir bölümünü doğal gaz santrallerinden karşılıyor ya da elektrik üretiminin önemli bir bölümünü doğal gaz çemrim santrallerinde gerçekleştiriyor.
Türkiye ne kadar elektrik tüketiyor? Türkiye ne kader elektrik üretiyor? Ve hangi kaynaklardan elektrik üretiliyor? Ve en önemlisi de bu dönemde, elektrikler kesilir mi?
Elektrik üretimi ve elektrik tüketimi
Resmi verilere göre Türkiye günlük elektrik tüketimi 986,1 milyon kWh (Kliowatsaat, 21 Ocak 2022 Cuma). Türkiye toplam elektrik üretimi ise aynı gün 992 milyon kWh. Zaman zaman üretim-tüketim arasında oluşan fark ise ithalat-ihracat yoluyla dengeleniyor. Veriler TEİAŞ'a ait.Türkiye GÜNLÜK elektrik üretimi ve tüketimi
| Elektrik üretimi (MWh) | 992.011 |
| Elektrik Tüketimi (MWH) | 986.162 |
Elektrikler kesilir mi?
Türkiye elektrik üretim kurulu gücünün 100 bin MW'lere (Megawat) çıktığı düşünülür ve bu kapasitenin genelde 30-40 bin MW arası kullanıldığı dikkkate alınırsa, teorik olarak elektrik kesintilerinin olması az bir ihtimal.
Ancak; aşırı soğuklar ve buna bağlı ani elektrik tüketim artışları, zaman zaman iletim-dağıtım hatlarına zarara verebiliyor. İletim ve dağıtım hatlarında yoğun kış nedeniyle oluşabilecek arızalar kaynaklı elektrik kesintilerinin olması; ihtimal dahilinde olup, abonelerin buna göre tedbir almalarında fayda vardır.
Kaynaklara göre elektrik üretimi ve payları (%)
| GÜNLÜK ÜRETİMİN KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI | ||
| Üretim (MWh) % | ||
| AKARSU | 33.634,10 | 3,39 |
| ASFALTİT KÖMÜR | 7.246,22 | 0,73 |
| ATIK ISI | 2.125,63 | 0,21 |
| BARAJLI | 155.434,31 | 15,67 |
| BİYOKÜTLE | 18.440,95 | 1,86 |
| DOĞAL GAZ | 226.892,87 | 22,87 |
| FUEL OİL | 765,10 | 0,08 |
| GÜNEŞ | 34.874,048 | 3,52 |
| İTHAL KÖMÜR | 189.249,42 | 19,08 |
| JEOTERMAL | 30.323,84 | 3,06 |
| LİNYİT | 140.007,14 | 14,11 |
| RÜZGAR | 143.548,34 | 14,47 |
| TAŞ KÖMÜR | 9.469,78 | 0,95 |
| TOPLAM | 992.011,748 | 100 |
Kaynak: Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) Yük Tevzi Bilgi Sistemi (YTBS).
Elektrik üretim kaynakları ve payları
Yukarıdaki verilerde de görüldüğü gibi Türkiye elektrik üretiminde doğal gaz santralleri yüzde 22,87 pay ile ilk sırada. Ve doğal gazın payı elektrik üretiminde zaman zaman yüzde 40'lara kadar çıkabiliyor. Doğal gazı ikinci sırada, Barajlı-Barajsız HES'ler (Hidroelektrik santralleri) ve kömür santralleri (İthal-yerli) izliyor. Barajlı santraller ve kömür santrallerinin günlere göre değişmekle birlikte ortalama toplam üretim içindeki payları yüzde 15 ile 25 arasında (ayrı ayrı üretimler).Rüzgar - güneş elektrik üretimi
Tabi elektrikte önemli bir üretim kaynağı, da rüzgar ve güneş gini yerl ve yenilenebilir kaynaklar. Özellikle rüzgarın bazı günlerde, elektrik üretimindeki payı yüzde 10-20'lere çıkabiliyor. Ancak, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının (Rüzgar, güneş, jeotermal, biyokütle vb) sürekli üretim imkanları olmadığından, bu kaynaklara daha çok yedek kaynak ya da yedeklemeli enerji kaynağı olarak bakmak gerekiyor. Bir diğer ifadeyle; Rüzgar ve güneşin yoğun olduğu dönemlerde bu santrallere elektrik üretiminde ağırlık verip HES, doğal gaz, kömür vb santrallerde stoklama çalışılması yapılması gibi.Sonuç olarak Türkiye, elektrik altyapı yatırımlarını (Üretim, iletim, dağıtım vb) önemli oranda tamamlamış bir ülke (Kamu ve özel sektör anlamında). Bu nedenle de, üretim - tüketim kaynaklı ciddi bir elektrik krizi ya da elektrik kesintileri yaşama riski çok olan birüle Türkiye, aynı zamandaç.
Yine de ve her şartta, elektriği tasarruflu kullanmak şart.
Enerji nedir? Elektrik nedir?
Analiz - Enerji Ekonomisi