Doğalgaz Vergileri - Doğal Gaz Fiyatlarında VERGİLER'in Tarihçesi!
Doğal Gaz Fiyatlarında Vergilerin Tarihçesi!
BOTAŞ Eski Genel Müdürü Gökhan Yardım...
- '18 Eylül 1984 tarihinde Hükümetimizle SSCB Hükümeti arasında Doğalgaz sevkiyatına dair bir anlaşma imzalanmış ve bu anlaşmanın 2. Maddesi ile SSCB tarafından SOYUZGAZEXPORT, Türk tarafından BOTAŞ Ticari bir anlaşma imzalamaları için görevlendirilmişlerdir.
- 14 Şubat 1986 tarihinden ticari anlaşmanın imzalanması 2 Haziran 1987 tarihinde Sovyet gazının Hamitabat santralına verilmesi ve 1988 yılından itibaren bütün sektörlere doğalgaz satılması gündeme gelmiştir.
- Zamanın BOTAŞ yönetimi mümkün olduğu kadar başka kurum ve kuruluşlar tarafından doğalgaz fiyatlarına müdahale edilmesini istememiş ve bu yönde politikalar oluşturmuştur.
- O tarihlerde bütün petrol sektörü (TPAO, BOTAŞ, TÜPRAŞ, DİTAŞ, İGSAŞ, Petrol Ofisi) Devlet Bakanlığına, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ise Enerji Bakanlığına bağlıydı.
- Akaryakıt Fiyat İstikrar Fonu (AFİF) Akaryakıt Satış fiyatlarının istikrarını korumak amacıyla petrol ürün fiyatlarına etki eden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (PİGM) dolayısıyla Enerji Bakanlığının kuruluşuydu.
- Doğalgaz iç piyasada petrol ürünleriyle rekabet edeceği ve petrol ürünleri piyasasından pazar kapacağı için Doğalgaz fiyatlarına PİGM tarafından etki edilmesi istenmememişti. Başbakan Rahmetli Turgut Özal’dı.
- 11.2.1987 tarihli Başbakanlık Olur’u ile Doğalgaz Koordinasyon Kurulu’nun teşkili, görevleri ve çalışma esasları hakkında karar onaylandı. Kurul BOTAŞ’ın bağlı bulunduğu Devlet Bakanı’nın Başkanlığında Maliye ve Gümrük Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarları ile BOTAŞ ve TEK Genel Müdürlerinden teşkil edilmekteydi.10 Mart 1988 tarihli toplantıda Doğalgazın Sektörel Satış Fiyatları onaylanmış ve belirlenen esaslar dahilinde ve 233 Sayılı KHK mucibince fiyatların revizyonunda BOTAŞ yetkili kılınmıştır.
- 9 Aralık 1990 tarih ve 20014 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan 350 sayılı KHK ve 9 Şubat 1990 tarih ve 20428 sayılı RG yayınlanan 397 Sayılı Doğal Gazın Kullanımı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamelerde özellikle Doğalgaz ithalatının BOTAŞ tarafından yapılacağı, satışının, satış fiyatının tespiti ve ülke içerisindeki dağıtımının yetkisinin BOTAŞ’a ait olduğu ve Satışta AFİF Mevzuatına ilişkin hükümlerin uygulanmayacağı belirtilmiştir.
- Burada amaç Doğalgazın pazara girişini ve satışının yaygınlaştırılmasını sağlamak, yüklendiği al yada öde yükümlülüğünün üstesinden gelebilmektir. Doğalgaz 1984 tarihinde çıkarılan Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanunu çerçevesine de sokulmamıştır.
- Ancak 8 Ocak 2002 yılında kabul edilen 4736 sayılı “Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması Hakkındaki Kanun’un” 7. Maddesiyle Doğalgaz Akaryakıt Tüketim Vergisine dahil edilmiş ve
- 2002 Mayıs ayından itibaren ATV ile vergilendirilmiştir. Doğalgazdaki ATV 6 Haziran 2002 tarihinde yürürlüğe giren Özel Tüketim Vergisi ile yer değiştirmiş ve 3 Kasım 2007 tarihine kadar artarak devam etmiş ve o tarihte bugün kullanılan 23 TL/1000Sm3 değerine ulaşmıştır.
- Doğalgaz İthalatının başlangıcından itibaren pazarlama politikaları gereğince düşük bir KDV vergisine tabi olmuş ve yıllar boyunca bu vergi artmış 15 Mayıs 2001 tarihinde bugün kullanılan % 18 oranına çıkmıştır.'
BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım (E)...
Gökhan Yardım